0 0 0000

Zerkavi sonrası Irak

ABD Başkanı George W. Bush bugün, hafta sonu evi niteliğindeki Camp David'de, ulusal güvenlik ekibi ile birlikte, Irak stratejisini masaya yatıracak. Irak'taki üst rütbeli ABD'li komutanların da video bağlantısıyla katılacağı toplantıda, gidişatı değiştirmenin yolu tartışılacak.

Aynı amaçla, yarın, Bush yönetimi ile Başbakan Nuri el Maliki liderliğindeki yeni Irak hükümeti, yine video-konferans aracılığıyla, ortak bir bakanlar kurulu toplantısı gerçekleştirecek.

Beyaz Saray, Camp David buluşmasının, Ebu Musab el Zerkavi 'nin öldürülmesinden önce planlandığını açıkladı. Ancak Zerkavi'nin denklem dışı kalmış olması, tabii ki buluşmaya farklı bir anlam yüklüyor. Irak'ta halk oyuna dayalı, güvenlikli ve istikrarlı bir düzen kurmak isteyenler, uzun zamandır yaşamadıkları türden, başarılı bir haftayı geride bıraktılar. Acımasız eylemleriyle "cellat" lakabını hak eden terörist lider Zerkavi'nin öldürülmesi, bu yeni düzen arayışına direnişin kırılabileceği yönünde, az da olsa bir iyimserlik yaratıyor. Maliki hükümetinin içişleri ve savunma bakanlarını da atayarak kabinesini tamamlaması ise, Bağdat'taki yönetim boşluğunu nihayet sona erdirebilir.

Şimdi merak edilen şu: Bu gelişmelerin araladığı fırsat penceresi değerlendirilebilecek mi? Başbakan Maliki, Zerkavi'den kurtulmanın moraliyle, temsil ettiği Şii İttifakı içindeki kavgayı yatıştırıp, ülkenin dizginlerini eline alabilecek mi? Bush yönetimi, bunu kolaylaştırmak için ne yapacak?

Rahatlama yok

Zerkavi'nin öldürülmesine gösterilen tepkiler, Washington'da da, Bağdat'ta da hiçkimsenin, şiddetin hemen durmasını beklemediğini yansıtıyor. Aksine, her iki başkentte de, Irak'taki El Kaide yanlısı yabancılar ile Iraklı Sünnilerin bir dizi intikam eylemine girişebileceği kaygısı var. Kaldı ki, Zerkavi'nin "Mezopotamya'daki El Kaide" diye adlandırdığı grup, yeni "emirini" belirlediğini ilan etmekte gecikmedi. Ayrıca Zerkavi ve yandaşlarının, Irak'taki isyan cephesinin unsurlarından sadece birini oluşturduğu biliniyor; El Kaide'nin çizgisini paylaşmayan Saddam yanlıları ile Şii milislerin eylemleri sürecektir.

Açıkçası Washington, Saddam'ın ele geçirilmesi ya da Irak'taki sandık deneyimleri ardından kapıldığı ve ne kadar erken olduğu çok geçmeden anlaşılan rahatlamanın benzerini Zerkavi sonrasında yaşamıyor. Buna karşın, Ürdün asıllı teröristin, çevresine saldığı korku ve yarattığı yenilmezlik imajı sayesinde Irak'ta kurduğu siyasi nüfuzun, haleflerince sürdürülmesi zor. Sünniler arasında, Zerkavi'den ürkerek, Irak'taki yeni siyasi sürece katılmaktan uzak duranlar, şimdi daha serbest hareket edebilir. Zerkavi'nin bombalama ve kafa kesme eylemlerinin öncelikli hedefi olan Şiilerin de, kendilerini biraz daha güvende hissetmesi mümkün.

Tabii, bütün bunlar biraz da, koalisyon güçleri ile Irak hükümetinin, Zerkavi'nin ardında bıraktığı boşluğu doldurmakta, El Kaide'den daha hızlı hareket edebilmesine bağlı.

Öncelikler belli

ABD'li yetkililere göre, yarınki Bağdat-Washington video-zirvesinde, Başbakan Maliki'nin önümüzdeki günlerde kısmen açıklayacağı öncelikler listesi ele alınacak. Liste, "boşluğu doldurma" amaçlı önlemleri de içeriyor. Bu kapsamda, Bakuba ve Ramadi başta olmak üzere Zerkavi yandaşlarının güçlü olduğu kentlerde operasyonlar sürecek. Bir yandan da hükümet, Sünnileri kazanmaya yönelik adımlar planlıyor; Savunma Bakanı Abdülkadir Casım'ın Sünni olması bu açıdan önemli.

Diğer bir öncelik, Bağdat'ın içinde ve çevresinde güvenliğin sağlanması. Bu amaçla, gerekirse kentteki ABD askeri sayısı artırılacak. Hedef, Irak hükümetini Bağdat'taki Yeşil Bölge'ye hapsolmaktan kurtarmak.

Liste, "petrol sahalarının ve boru hatlarının güvenliğinin sağlanması; jeneratörleri koruyup kesintisiz elektrik vermeye başlayarak Bağdat'ı karanlıktan kurtarmak; Mehdi Ordusu ve Bedir Tugayları başta olmak üzere milislerin dağıtılması" diye devam ediyor. Başbakan Maliki'nin bir hedefi de, Irak güvenlik güçlerinin 18 ay içinde ülkenin tümünde denetimi sağlaması. Bağdat hükümetine bu hedeflerinde tam destek verileceğini belirten Washington kaynaklarına göre ise, bunun için, Amerikan askerlerinin de yerinde kalması gerek. ABD'nin Irak'taki asker sayısını, 2006 içinde, 100 binin altına çekmesi zor.

Bu yazı 914 defa okundu.