0 0 0000

Önemli bir Türkiye-İsrail-Filistin projesi!

12-13 Kasım 2007 tarihinde Ankara’da buluşan ve konuşan İsrail Cumhurbaşkanı Peres ile Filistin Başkanı Abbas, Ankara Forumu’nun hazırlamış olduğu projenin ikinci bölümü ile ilgili anlaşmayı imzaladılar. TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu’nun çalışmaları ile gerçekleşen bu proje Gazze’deki Erez Sanayi Bölgesi’nde ve Batı Şeria’da kurulacak bir sanayi bölgesinde TOBB öncülüğünde Türk yatırımı ve Bilkent Üniversitesi’nin öncülüğünde bir İsrail-Filistin Üniversitesi kurulması planlıyor. İsrail hükümeti Filistin sorununun çözümlenmesindeki darboğazı aşmak için 2007 yılı nisan ayında tek taraflı olarak dört aşamalı bir planla Gazze şeridinde ve Şeria Nehri’nin batı yakasında istihdam olanaklarının gelişmesi için destek olacağını belirtmişti.

2004 yılında İsrail Sanayi, Ticaret ve Çalışma Bakanı olan bugünkü Başbakan E. Olmert yapılan duvar boyunca bir dizi sanayi bölgesinin kurulmasında ısrarcıydı. Garip olan, inşa edilen duvarın İsrail-Filistin sanayi bölgelerinin başarısı için gerekli duruma gelmesiydi. Duvar, İsrail işverenleri için güvenliği, Filistinliler için de istihdamı sağlıyordu. Böylece Filistinliler iş, İsraillilerse ucuz işgücü bulmuş oluyorlardı.

Bölgede 100 sanayi kuruluşunun yer alacağı bir program yapan İsrailli işadamı Stef Wertheimer 2004 yılı ocak ayında organize ettiği bir konferansta şöyle diyordu: “İnsanları iş sahibi etmek, onları teröre teslim etmekten çok daha iyidir!” İsrail Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nın Ortadoğu Bölümü’nün başında olan Gabi Bar da en büyük teşvikin bölgedeki ücret düzeyi olduğunu söylüyordu. İsrail’deki asgari ücret 4.500 shekel iken ($ 995), Filistinli işçiler 1.500 shekel ($ 332) alıyorlardı.

İşte Ankara Forumu adlı Türkiye, İsrail ve Filistin Ekonomik İşbirliği bu gelişmeler çerçevesinde bir üçlü diyalog mekanizması olarak oluşturulmuş, ilk toplantısı 27-28 Nisan 2005 tarihlerinde Ankara’da yapılmış ve uygulanabilir projeler sanayi yatırımları, turizm, altyapı, malların serbest dolaşımı ve eğitim başlıkları altında toplanmıştı. Ankara Forumu’nun amacı uygulanabilir projeler vasıtasıyla işadamlarının İsrail-Filistinlilere karşı İsrail güvenlik politikalarını eleştirmesinden kaynaklanan iki devlet arasındaki soğukluğun giderilmesine de vesile oldu. 2005 yılı rakamlarına göre yılda 300.000 İsrailli turist olarak Türkiye’ye gelmekte ve iki devlet arasındaki dış ticaret 1.4 milyar dolara ulaşmaktadır. Ayrıca 1996 yılından beri Türkiye’nin savunma ihtiyaçlarını büyük ölçüde İsrail karşılamaktadır.

Güvenlik düşüncesi ile İsrail, Filistinlilerin kendi topraklarına yakın bölgelerde yatırım yapmasını uygun görmemekte, bu sebeple de bu hassas bölgelerde Türk özel sektörünün yatırım yapmasını istemektedir. Türkiye’nin her iki devletle de serbest ticaret anlaşmaları imzalamış olması, İsrail tarafından terk edilen sanayi bölgelerinin üçlü işbirliği ile yeniden canlandırılmasını kolaylaştırmaktadır.

Forum, bölgede sanayinin ve teknoparkların kurulmasını, ambalajlama ve stoklamanın yapılacağı tesislerin yapılmasını, Türk yatırımcılar için sigorta sisteminin kurulması ve yeni işbirliği projelerinin geliştirilmesini, üç ülke işadamlarının, sermayenin ve malların serbest dolaşımını ve bu hedefin karşısına çıkan engellerin ortadan kaldırılmasını öngörmektedir.

2006 yılı ocak ayında Dışişleri Bakanı Abdullah Gül’ün İsrail ziyareti sırasında TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu ile İsrail ve Filistin yetkilileri arasında Erez Sanayi Bölgesi için hazırlanan projelerle ilgili ayrı ayrı iki mutabakat zaptının imzalanması Kudüs ve Ramallah’ta gerçekleşti. Bu mutabakat zabıtları 14 Aralık 2006 tarihinde Bakanlar Kurulu kararnamesi ile onaylandı. Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti projenin gerçekleşmesi için beş milyon dolar bağışta bulundu. Yeniden canlandırılacak Filistin Sanayi Bölgesi’nde çok sayıda Türk tekstil firmasının yatırım yapacağı ve böylece bölgenin teksitl üretim üssü haline gelmesi öngörülmekte. Yaklaşık 6000 Filistinli’ye iş imkânı sağlayacak olan bölgede Türk yatırımcılarının kuracağı tesislerde üretilen malların AB, ABD ve Körfez ülkelerine ihracı düşünülmekte ve bu konuda İsrail’in kolaylıklar sağlaması gerekli görülmekte. Ayrıca Türkiye Gazze Havalimanı’nı yeniden çalışır hale getirmeyi ve Gazze’ye yeni bir liman inşa etmeyi de planlamakta.

akşam

Bu yazı 939 defa okundu.