0 0 0000

'Demokratik İslam devleti'

AMERİKAN Barış Enstitüsü'nün (USIP) Pakistan'da yaptırdığı kamuoyu araştırmasına göre, halkın büyük çoğunluğu "demokratik İslam devleti" istiyor. USIP uzmanı Steven Kull, Pakistan'da Batı'ya yönelmiş laik bir kitlenin olmadığını, müthiş bir Amerika düşmanlığının bulunduğunu belirtiyor.
Araştırmaya göre:

Halkın yüzde 70'i ABD'nin hedefinin kesinlikle "İslamı zayıflatmak ve bölmek" olduğuna, halkın yarısı ise ülkedeki bütün olumsuzlukların arkasında Amerika'nın bulunduğuna inanıyor. Terörist Usame Bin Ladin'e olumlu bakanların oranı üçte bir!
Fakat aynı halkın yüzde 60'ı El Kaide ve Taliban faaliyetlerinin son 10 yıldır ülkenin önemli çıkarlarına zarar verdiği görüşünde. Ama Amerika düşmanlığı ağır bastığı içindir ki, El Kaide ve Taliban'a karşı ülke içinde yabancı güçlerin müdahalesini istemeyenlerin oranı yüzde 80'i buluyor, ABD'yi daha tehlikeli sayıyorlar.

'Dönemsel' arayışlar
'Dış düşman'a karşı kabaran bu duygular, içe kapanma psikolojisini besliyor. Bu içe kapanma iç politikada "demokratik İslam devleti" kavramının idealize edilmesine, özleme dönüşmesine yol açıyor.
Bu özlemi besleyen çok önemli bir sebep de Pakistan'da peş peşe hem solcu Butto, hem sağcı Navaz Şerif iktidarlarının boğazlarına kadar yolsuzluğa batmış olmasıdır.
Pakistan, kapalı kabile ve feodalite bağlarını ekonomik reformlarla çözememiş, 'parça'ları entegre edecek güçlü bir orta sınıf yaratamamıştır. Bu yüzden adeta bir 'dönemsellik' krizlerini yaşıyor: Seçilmiş iktidarlar böyle parçalı bir toplumda ülkeyi çekip çevirecek etkin yönetim kuramıyor, yolsuzluklar bu yüzden daha da artıyor, asker müdahale ediyor... Asker de aynı sonuçla karşılaşıyor... Tekrar demokrasi, tekrar asker...
USIP'in araştırması gösteriyor ki, Pakistan bugün de yine siyasi ve ekonomik sorunları İslami bir rejimle çözme umudunun yükseldiği bir 'dönemi'nden geçiyor. 1970'lerdeki gibi...

Tarihin tekerrürü?
1970'lerde Benazir'in babası Zülfikar Ali Butto'nun iktidarı da etkin bir yönetim kuramamış, yolsuzluğa batmış, buna tepki olarak halkta "İslami demokrasi" özlemi o zaman da yüzde 80'lere çıkmıştı. 1977'de General Ziya, aynı "İslamileşme" niyetiyle darbe yaptı: Halk da ordu da İslami rejim istiyordu!
Fakat parçalı toplumun iç çelişkileri "kanunların İslamileşmesi" çalışmalarında mezhep ve içtihat kavgaları halinde patlak verdi, kitlevi çatışmalar yaşandı ve General Ziya laik nitelikli "askeri kanunlar"ı uygulamak zorunda kaldı!..
Sonra seçimler, Benazir Butto ve Navaz Şerif; yine yönetimde kargaşa ve yolsuzluk, sonra General Müşerref... Şimdi seçimlere giderken yine "demokratik İslam devleti..." umudu.
Yine olmayacaktır! Çünkü hem İslam bir rejim değildir, hem ortada bir reform programı yoktur.
Yabancı düşmanlığı ile ağır sıkıntıların yarattığı bunaltı ortamında milliyetçilikle iç içe bir dini umudun yine yükselmesini anlamak mümkün ama yine çözüm getirmeyecektir!
Diliyorum ki, kardeş Pakistan toplumunda bu 'dönem'de bari, adı demokrasi olsun veya olmasın, teokratik yönetimin mümkün olamayacağı, çözümün genel ve soyut kavramlarda değil, teknik olarak iyi hazırlanmış ekonomik ve sosyal reform programlarında aranması gerektiği görülür.

milliyet

Bu yazı 983 defa okundu.