0 0 0000

Q, W, X

ALFABE değişir mi? Tabii kastedilen, artık kanunla mı olur, Milli Eğitim’in kararıyla mı olur, mevcut alfabemize bu harflerin eklenmesi...
‘Devrim kanunları’ falan diye paniğe lüzum yok. Bu harfleri alfabemize eklemek fiilen ve aklen imkânsızdır.
Geçen seksen yılda milyonlarca kitap, gazete, dergi ve resmi evrak bugünkü alfabemizle yazılmış. Mektuplarımız, hatıralarımız da öyle...
Hatta seslerimizi bile bu harflere uydurmuşuz, gırtlaktan “bakh” demiyoruz, “bak” diyoruz artık.
Hadi sil baştan, artık mesela “kanun” diye veya “kaşık” diye değil, “qanun” veya “qaşıq” diye yazacağız!
Yeni üç harf ve binlerce kelime yazım kargaşası!
Zaten imla kuralları tam oturmamış olan dilimizde yeni bir deprem daha!
Zırvadan öteye, tımarhanelik bir şey olurdu.
Çok şükür böyle bir çalışma olmadığı açıklandı.
Bu tamam da bir “q, w, x” tartışması var.

Atatürk’ün huzurunda
Tartışma Atatürk’ün huzurunda da yapılmıştı.
Falih Rıfkı’dan öğreniyoruz ki, bazı dilciler ‘x’ ve ‘q’ harflerinin alınmasını istemişler. Mesela ‘kepçe’deki ve ‘kanun’daki ‘k’ harfleri aynı mı olsun, yoksa birini ‘q’ ile, öbürünü ‘k’ ile mi yazalım?
Atatürk başta ‘k’ ve ‘q’ harflerinin kabulünden yanadır. Fakat dil uzmanlığı olmayan yazar Falih Rıfkı, Atatürk’ü sadece ‘k’ harfinin alınması konusunda ikna etmiş.
Falih Rıfkı’nın ideolojisi, Arap alfabesindeki ‘kaf’ ve ‘kef’ seslerinden kurtulmak ve ‘k’ harfini Türkleştirmek!
Halbuki Türkçede de bu iki ses vardır. İsterseniz Azeri ve Özbek Latin alfabelerine bir bakın.
Falih Rıfkı bu tartışmayı “Çankaya” adlı önemli eserinde anlatır, hem de kendine kibir payı çıkararak: Atatürk Latin alfabesindeki majiskül harfleri bilmezmiş, küçük harfleri büyüterek yazarmış sadece... Falik Rıfkı, Atatürk kelimesini majiskül ‘Q’ ile değil, küçük ‘q’ ile “qemal” şeklinde yazmış, Atatürk beğenmemiş. Falih Rıfkı, Atatürk’ün adını bu defa majiskül (büyük) harfle “Kemal” diye yazmış, Atatürk bunu daha “gösterişli” bulmuş ve alfabemize sadece ‘k’ harfi alınmış.

Lüzumsuz tartışma
Bana göre, Türkçeye büyük hizmetleri olan Falih Rıfkı, alfabemizin daha zengin olmasını engellemekle de yanlış yapmıştır. Falih Rıfkı yüzünden Türkçedeki sadece kalın ‘k’ sesi değil, kalın ‘h’ sesi de yeni alfabemizde harfini bulamamıştır. Bugün Azeri ve Özbek alfabelerinde Türkçenin bu iki sesi ‘q’ ve ‘x’ harfleriyle yazılıyor.
İmla konusundaki sorunlarımızdan biri bu konudadır: Hele de aklıevveller tarafından harflerin şapkaları çıkarılınca... “Kar” hangisidir, kışın yağan nesne mi, şirketlerin kazancı mı?
Bundan başka, nedir bizim alfabemizdeki ‘k’ harfinin telaffuzu, “ka” mı, yoksa “ke” mi?
Harfleri sayarken “je, ke, le, me, ne” diyoruz değil mi?
Cumhuriyet gazetesi harflerimizin bu şekildeki okunuşundan hareketle daima ‘ke’ demeyi tercih ediyor, bu ilkeden hareketle PeKeKe diye yazıyor. Kendi alfabelerini vurgulamak için Kürtler PeKeKe diyor!
Batı’da bütün dillerde ve dünyada birçok Latin kökenli alfabelerde q, w, x harfleri var.
Alfabemizi değiştirmeden, bu harflerin Türkçe dışındaki dillerin ve kavramların yazımı için kullanımında hiçbir sakınca yok. Show TV demek gibi...
Türki alfabelerde de bulunan bu harfleri, Kürtçe öğrenenlere ve yazanlara yasaklamak mümkün mü?
Hülasa, lüzumsuz bir tartışma...

milliyet

Bu yazı 973 defa okundu.