0 0 0000

Eksik etek... Eksik akıl!

Türk Dil Kurumu Başkanı Prof. Şükrü Haluk Akalın'ın fikri açıdan en olumlu yönlerinden biri, Türkçe'ye diğer dillerden girmiş kelimelere düşmanlık beslememesidir. " O kelimeler yerleşmiştir, bizimdir. Bir dönem yapıldığı gibi onları Türkçe'den atmaya kalkışmak, dilimizi fakirleştirir " diye düşünür.

Ama aynı Akalın, "Dilimizdeki ' kadını aşağılayan' kelime ve deyimleri sözlükten çıkarıyoruz" diye açıklama yapıyor. Olacak iş değil! Skandal! Vandalizm!

Çünkü: Dil içinde geçmişi de barındırır. Kelimeleri, deyimleri sözlükten çıkarmak tarihe müdahale etmektir. Kıyımdır! Prof. Akalın'a soruyorum: İçinde ayıp kelimeler var diye tarihi bir vesikayı çöpe atar mısınız? Ben cevap vereyim: Elbette atmazsınız.

Bir soru daha: Antakya'daki Arkeoloji Müzesi'nde dünyaca ünlü mozaikler var. Bunlardan birinin adı ' Bahtiyar Kambur'. Mozaikte kocaman fallusa sahip kambur bir adam görünmekte. Şimdi kalkıp ayıp diye bu mozaiği yok mu edelim? Bunu onaylıyor musunuz? Yine cevabı ben vereyim: Benim tanıdığım Akalın bunu asla onaylamaz. " O devirdeki anlayış böyleymiş " der, geçer.

Peki söyler misiniz: Kelimelerin bundan farkı var mı? Ayıp, itici ya da hakaret içeriyor diye dilden kelime ve deyimler atılır mı hiç? Onlar atalarımızın zihniyet yapısını gösteriyor. Beğenmesek de tarihimizin bir parçası.

Eğer genç kuşakların bunları öğrenmesini istemiyorsanız (ki bu kaygınızı anlarım) mesela ilk ve ortaöğretim için hazırlanan küçük çaplı sözlüklere koymazsınız; olur biter. Ama kapsamlı, büyük Türkçe sözlüğe onları almamak olur mu?

Örnek olarak ' eksik etek' deyimi verilmiş. Halk arasında kadınlar için söylenen ama içinde küçümseme barındıran bir deyim bu... Ancak... TDK sözlüğüne ( 10'uncu baskı) bakıyorum. Karşılığında, sadece 'kadın' yazıyor.

Bırakın bu deyimi Türkçe'den atmayı da... 'Eksik etek' nereden çıkmış; bana onu anlatın. Deyimin kökeni ne? 'Eteğin eksik olması' nereden geliyor? 'Eksik' derken erkek cinsel organına sahip olmayış mı anlatılmak isteniyor? Yoksa 'etek'ten kasıt başka bir şey ('edep yeri') mi?

Siz daha deyimin nasıl kurulduğunu sözlüğünüzde anlatmamışsınız... Ama onu dilden temizlemeye kalkışıyorsunuz!

Dil sözlükten öğrenilmez. İnsanlar dili, önce aile içinde olmak üzere, çevreyle konuşarak öğrenir. Sözlük ise söz dağarcığını geliştirir, ek bilgi sağlar. Yani, " Aman sözlükten öğrenip kullanmaya başlayacaklar " diye korkmanız anlamsız. Zaten 'kadını aşağılıyor' gerekçesiyle deyimi sözlükten atsanız ne olur, atmasanız ne olur?

İnternete girin bakın: 'Eksik Etek' diye feminist site var. 'Eksik Etek' adlı kadınlardan kurulu bir rock topluluğu olduğunu da biliyoruz. Yani: Siz deyimi yok etmeye çalışıyorsunuz. Ama kadınlar onu alıp tersine çeviriyor! Olumsuzu, olumluya dönüştürüyor.

Bu tip deyimleri sözlükten silerek insanları 'daha edepli, daha nazik' yapacağınızı sanıyorsanız, aldanıyorsunuz! Çünkü hayat yeni yeni kelime ve deyimlerin ortaya çıkmasına yol açıyor. Örneğin, ' ayrım yapmadan çok sayıda erkekle birlikte olan' kadınlara ' motor' diyenler var. Sözlüğe bakıyorum: Kelimenin karşısında bu anlam yazmıyor.

Peki bu tabiri nasıl öğrendik? Hayatın içinde, konuşa konuşa...

Prof. Akalın, aklınızı başınıza toplayın! TDK sözlüğünü fakirleştirmek yerine zenginleştirin. Bakın hâlâ bir ' Eş ve Karşıt Anlamlar Sözlüğü' hazırlamadınız. Büyük eksiklik! Kaynakları oraya yönlendirin.

" Kadınları aşağılayan deyimleri sözlükten atacağım " dediğinizde, birtakım şuursuzlar size alkış tutar. Medyada yer alırsınız. Ama dilimizi ve tarihimizi tahrip etmiş olursunuz.

Bu yazı 1,129 defa okundu.