0 0 0000

Büyük Türkiye!

HAZAR petrolleri 1774 km boru hattıyla Ceyhan'a taşınacağına, daha kısa ve ucuz Rus Novorossisk Limanı'na veya İran üzerinden Basra Körfezi'ne akıtılabilirdi. Petrol devlerinden BP de baştan beri Bakü-Tiflis-Ceyhan hattının çok pahalı olacağını savunmuştu. Fakat "büyük strateji", Hazar petrollerinin Türkiye üzerinden Akdeniz'e akıtılmasını gerektirdi. "Büyük strateji"nin özü şu:

Samsun-Ceyhan arasında dünya haritasında dikey bir çizgi çizin. Dünya petrol ve gaz rezervlerinin yüzde 70'i bu çizginin doğusundadır.

Çizginin öbür tarafında ise 'enerji pazarları' var: Dünya doğalgaz ve petrol üretiminin yüzde 50'sini Amerika ve Avrupa satın alıyor! Çağın büyük stratejisi, Türkiye'nin doğusundaki enerjinin, güvenli bir şekilde Türkiye'nin batısındaki pazarlara ulaştırılmasıdır! En uygun, en güvenilir yol Türkiye!

Onun için ABD, Hazar petrollerinin Rus limanı Novorossisk'ten değil, İran yoluyla Körfez'den de değil, Türkiye üzerinden Akdeniz'e akıtılmasını destekledi. Amerika ile İngiltere BP'yi de 'ikna' ettiler. 1991'den beri bütün Türk hükümetleri bu stratejik tabloyu çok iyi değerlendirdi.

Enerji koridoru!

Türkiye ile AB arasındaki ilişkilerde yakın zamana kadar "enerji"nin lafı edilmezdi. Şimdi AB, enerji konusunda "Yeşil Kitap" adıyla bir rapor hazırladı. Bütün mesele, enerji yoksunu Avrupa'nın, dünyanın doğusundaki enerji kaynaklarından nasıl güvenli bir şekilde enerji alabileceği! 125 milyar dolarlık projeler!

Bu AB raporunda kilit ülkelerin başında Türkiye geliyor! Ve AB dönem başkanı olarak Finlandiya Başbakanı Matti Vanhanen, AB'nin önceliklerini sayarken, "Avrupa'nın Rusya'ya enerji bağımlılığının azaltılması" için alternatif enerji yolları arasında birinci sırada Türkiye'yi zikrediyor!

Sadece BTC hattı değil tabii. Bu hatta Kazak petrollerinin katılması... Mavi Akım'dan başka, Rus petrolü için Samsun-Ceyhan boru hattı projesi... Hazar havzasına ek olarak Türkmen ve İran doğalgazlarının Türkiye'den Avrupa'ya uzatılması projeleri... Türkiye'nin güvenli bir "enerji koridoru" olması, çağa damgasını vurmakta olan "büyük strateji"nin olmazsa olmaz bir faktörüdür!

Neden Türkiye?

BTC hattını ilk Özal düşündü, ilk desteği Ebülfez Elçibey verdi, Haydar Aliyev darbe teşebbüsleri karşısında bile vazgeçmedi; belki de en büyük şeref imzası Aliyev'indir. Üçünü de rahmetle anıyorum. Bugüne kadar bütün Türk hükümetleri bu projeyi titizlikle izlediler, hepsi de bu konuda kutlamayı hak etti. Kerkük-Yumurtalık ile BTC hatları ve buna Kazak petrollerinin eklenmesi elbette çok önemli ama yetmez! Ceyhan'a rafineri tesislerinin kurulacak, milyarlarca doların aktığı bir borsanın teşekkül edecek olması da yetmez!

Diğer petrol ve gaz boru hattı projeleri ile Türkiye, Batı'nın güvenli enerji alabileceği, Doğu'nun güvenli enerji satabileceği tek "koridor" olduğu zaman "büyük güç" haline gelecektir! Hayal değil. On yıl önce de birçok kimse BTC'yi hayal sayıyordu; ama oldu işte.

Türkiye bu büyük imkânı sadece coğrafyası ile değil, "güvenli ülke" olmanın zorunlu şartları olan hukuk devleti, demokrasi, istikrarlı yönetim ve piyasa ekonomisi ile gerçekleştirebilir. Gerçekleştirecektir!



Bu yazı 827 defa okundu.