0 0 0000

Daha seyahatin başı, çözümün eşiği değil...

Son günlerde, ülkenin bir numaralı ve üstelik ‘kangrenleşmiş’ sorununun çözüm rotasına girdiği ve çözümün çok yakın olduğuna ilişkin bir iyimserlik havası esmeye başladı.
12 Eylül referandum sonucunun oluşturduğu olumlu iklimde, hükümet-BDP temasının kurulmuş olması, DTK Eşbaşkanı Aysel Tuğluk’un beş yıl aradan sonra İmralı’ya ilk kez ayak basması, İmralı dönüşünde “Barış yakın, daha yakın” şeklinde bir ifade kullanması, İçişleri Bakanı Beşir Atalay’ın apar topar Erbil’e gidip gelmesi...
Bütün bunlar, ‘barış’a ve ‘çok yakınlaşmış çözüm’e doğru giden ‘yol işaretleri’ gibi algılandı ve pek yakında ‘Kürt sorunu’nu tarihe havale edeceğimiz bir iyimserlik havası doğdu.
Pişmiş aşa su katmak istemem ama böyle bir durum yok.
Çünkü, ortada zaten ‘pişen bir aş’ yok.
Söz konusu gelişmeler, elbette ki çok olumlu ve hatta heyecan verici gelişmeler ama bunlardan ‘eli kulağında’ bir çözüm beklemek, çıtayı gerçekçi olmayan biçimde çok yükseğe koymak demek olur ve o yükseklikten düşülmesinin hayal kırıklığı da o ölçüde şiddetli olur.
O yüzden, iyimserlik besleyelim ama ihtiyatı elden bırakmamak ve hatta daha da arttırmak kaydıyla.
Gerçekçilikten ve gerçeklikten ayrılmamak kaydıyla.
Kökleri on yıllar gerisine giden, son 25 yıl içine kan karışmış, can almış ve ülke halkının içine ve en önemlisi zihniyet dünyasının içine dal budak salmış, karmaşık bir sorundan söz ediyoruz. Doğası ve özellikleri nedeniyle; bir-iki hafta, bir-iki ay içinde, hatta 2011 seçimlerine kadar bitecek bir sorun değil bu.
Sorunun, sevsek de sevmesek de, istesek de istemesek de, ‘entegral’ bir parçası haline gelmiş olan PKK ve PKK’nın silah bırakması boyutu dahi, bu kadar zaman içinde gerçekleştirilebilmesi mümkün olmayan bir durum. Gerçek değil, gerçekçi değil.
‘Açılım’ın ne kadar kırılgan olduğu, ‘açıldıktan’ üç ay sonra ‘Habur kazası’ ile ortaya çıkmıştı. Gerçi şimdi Habur ve son Hakkâri olaylarına rağmen, bir ‘hareketlilik’, ilgili tarafların barış rotasında bir tür ‘bağışıklık’ elde etmeye başladıklarını ortaya koyuyor ama sürecin hâlâ ‘kırılgan’ olduğu gerçeği ortadan kalkmıyor.
***
Prof. Mithat Sancar, önceki gün ‘Barış Güzergâhı’ başlıklı yazısında, “Şu an eşiğine geldiğimiz aşama ‘negatif barış’tır. ‘Negatif barış’la kastedilen, ‘savaşın veya sıcak çatışmaların yokluğu’. Bu hal, çatışmaları yaratan nedenlerin değil, sadece çatışmaların ortadan kalktığı bir ortamı ifade eder” diyor ve şu dikkat çekici değerlendirmeyi yapıyordu:
“Negatif barış, geçici bir durum ya da geçiş sürecidir. Asıl hedef, ‘pozitif barış’a geçmektir. Ancak hassas ve kırılgan bir çatışmasızlık hali olan negatif barış aşamasında, gerekli önlemler alınmazsa, eski durumun canlanması da ciddi bir ihtimaldir. Negatif barış sağlamlaştıkça, çatışmaların kaynağını oluşturan ‘esas sorunu’ çözecek adımları atmak çok daha kolay hale gelir. Lakin negatif barıştan pozitif barışa giden yol da zahmetsiz değildir; bu yolda zikzaklar, iniş-çıkışlar yaşanabilir.”
Devam edelim:
“Kürt sorununda negatif barışı yerleştirmek demek, PKK’nın silahsızlandırılması demektir. 1993’ten başlayarak, belli dönemlerde bunun için planlar hazırlandığı artık sır değil. Bu planlardan hangilerinin ne ölçüde uygulamaya geçirileceğini, esas olarak, silahlı örgütle yapılan görüşmeler belirleyecektir. Silahsızlandırma planının icrası aşamasında başka aktörler de ‘kolaylaştırıcı’ olarak devreye gireceklerdir. Ancak silahsızlandırma planlarının kaderi, bu planlara PKK’nın ikna olup onay vermesine bağlıdır. Bu noktada, PKK adına kararı kimlerin vereceği sorusu haklı olarak gündeme gelecektir, geliyor da.”
PKK adına karar vericilerin başında, kuşkusuz, örgütün lideri Abdullah Öcalan geliyor. Bunun dışında yani ‘İmralı’nın dışında, Kandil ve Kandil’de birden fazla ‘karar verici’, ayrıca Brüksel ve Diyarbakır ve cezaevleri var. PKK, ‘Fırat’ın batısı’ ve Ankara-İstanbul gibi ‘medya merkezleri’nde kamuoyuna sunulan ve inandırılmak istenen de çok daha karmaşık bir yapı.
Türkiye’nin resmi karar alma ve karar uygulama süreci, en az onun kadar karmaşık.
Bu olguları alt alta topladığınız vakit, ne sorunun çözümünün ne de ‘PKK’nın silahsızlandırılması’ konusunun öyle çok kısa bir geleceğin işi olmadığı görülür ve anlaşılır.
***
Peki şu anda neredeyiz? Nerede duruyoruz?
‘Negatif barış’ diye nitelenen sürecin ilk halkasındayız. O dahi, uzun bir zincir. Ve onun daha henüz ilk halkasındayız.
Habur’la 2009 sonbaharından itibaren tepetaklak olan ve yolun kenarına savrulan ‘açılım’, 12 Eylül referandumunun sonuçları sayesinde -en önemli sonuç Osmaniye’den başlayıp K.Maraş, Kayseri, Konya, Çankırı, Çorum, Amasya, Tokat üzerinden geniş bir yay çizerek, Sivas üzerinden Bayburt-Gümüşhane-Erzurum’a uzanan Anadolu’nun ‘Türk Heartland’ının güçlü bir ‘evet’ demiş olmasıdır- ‘açılım’ tekrar yola, hasar tespiti yapılmış ve tamir edilmiş biçimde oturdu.
‘Barış güzergâhı’nda seyahata başlamak için ‘yol şartları’ uygun hale geldi.
Daha oradayız. İşin daha çok başında, en başında bir yerdeyiz.
Şimdi bir ‘yol haritası’ gerekiyor. ‘Açılım’ın başladığı vakit, olmadığını fark ettiğimiz ‘yol haritası’.
Bir ‘yol haritası’ edinerek seyahate başlayabiliriz.
Uzun, hayli uzun bir yolculuk olacak.
Herkes ona göre hazır olsun...

radikal

Bu yazı 1,311 defa okundu.