En Sıcak Konular

İbrahim Karagül


İbrahim Karagül
0 0 0000

Barış beklerken savaş gelmesin!



Tunus'tan Mısır'a, Yemen'den Ürdün'e bütün bölgeyi sallayan, ne getireceği kestirilemeyen, bölgedeki yüz yıllık statükonun değişmesi için tarihi bir kırılma olarak nitelenen, "Ortadoğu tipi rejimler"i gömüp demokratik, özgürlükçü ve bölgenin dinamiklerini sahneye çıkarabileceği umulan süreç, sadece iyi beklentileri mi besliyor? Büyük umutlar ve büyük korkular arasında durduğu yer tam olarak belirlenemeyen bu dönem, savaşlara kapı aralayacak bir "barış" anlamına da gelebilir mi?

Beklenti ne kadar yüksekse korku, endişe de o kadar yüksek. Totaliter yönetimlerin, monarşilerin, siyasi gücü ve kaynakları tekelinde tutan çevrelerin hüküm sürdüğü, kirli ilişkilerin belirlediği, kaynak verip iktidar satın alındığı dönemin bitmesi umudu herkesi heyecanlandıracaktır. Özgürlük alanlarının genişlemesi, refahın yükselmesi, kaynakların dengeli biçimde dağıtılması, iktidarlarla kitleler arasındaki güvensizliğin ortadan kaldırılması, bu ülkelerin garnizon ülke olmanın ötesinde bir varlık inşa etmesi, tek yanlı kayıtsız şartsız bağımlılık döneminin sona ermesi yönündeki beklentilerin tarihi onlarca yılı buluyor.

Mısır'da Hüsnü Mübarek'in yerine kim geçer, İsrail ve ABD'nin kontrolündeki Ömer Süleyman nasıl bir liderlik sergiler, değişim onu da alıp götürür mü, ABD değişimi ne kadar ve nasıl yönetiyor sorularının dışında, bir şeylerin değişmesi için kendini riske atanları büyük hayal kırıklığına uğratacak türden bölgesel düzeyde belirsizlikler yaşanabilir.

Ülkelerle sınırlı ya da bölgesel düzeyde çok ciddi güvenlik riskleri ortaya çıkabilir. Müttefikler düşman, düşmanlar ortak olabilir ve yeni güç şekillenmesi bir çok ülkenin güvenlik stratejilerini temelden sarsabilir. İşte bu geçiş, boşluk dönemi çok ciddi korkuları barındırıyor.

Şu an korkuyu en iyi ve net İsrail ifade ediyor. Zaten tartışılan da İsrail'in yeni pozisyonunun ne olacağı. En son Genelkurmay Başkanı Gabi Eşkenazi'nin yaptığı açıklama, bu "yeni durum"un ciddiyetini ortaya koydu.

"İsrail'in birkaç cephede birden savaşmaya hazırlanması gerektiğini, farklı oyuncular arasındaki ilişkilerin kendilerini buna zorladığını, komşularından gelen tehdidin büyüdüğünü" söylerken, asıl konvansiyonel savaşa hazırlanmalıyız, konvansiyonel olmayana (nükleer) hazırlanırken hazırlıksız yakalanabiliriz mealindeki sözleri son derece dikkat çekiciydi.

Eşkenazi'nin sözlerinin siyasi açıklaması ise, Benjamin Netanyahu'dan geldi. Mısır'la imzalanan barış anlaşmasının sonunun gelebileceğine ilişkin bu açıklamanın İsrail'le yakın ilişki içinde olan bütün ülkeler için geçerli olduğunu söyleyebiliriz.

Yarın Ürdün'de benzer bir değişim iki ülke arasındaki anlaşmaları ve istihbarat ortaklıklarını bitirecektir. Son zamanlarda Türkiye'nin Ürdün'ü İsrail etkisinden uzaklaştırmaya çalıştığına dair iddialar ortaya atılmıştı zaten. Bir başka gün Filistin'de El Fetih yönetimi tasfiye olabilir ve Hamas'a karşı en etkili ortak devreden çıkabilir.

Türk-İsrail ekseni tarihe karıştığına, dahası iki ülke birbirine zıt, çatışan bölgesel politikalar uyguladığına göre, süreci yönetemez, kontrol altında tutamazlarsa bölgenin en yalnız, tecrit edilmiş ülkesi İsrail olacak. Dolayısıyla sokaklarda olanlardan daha heyecanlı gelişmeler oluyor, derin pazarlıklar yürütülüyor bugünlerde.

Mısır ve Filistin yönetimi olmazsa İsrail Gazze'ye ambargo uygulayamaz. Bu ülke ve güçler olmazsa İsrail Gazze'ye saldırı konusunda müthiş derecede çekingen olacaktır. Ürdün olmazsa İsrail Filistin'de istediğini yapamaz, süreci yürütemez. Bölgedeki ABD müttefikleri, daha doğrusu emir erleri olmazsa İsrail İran'a ve onun uzantılarına müdahil olamaz.

Ama İsrail, bütün hesapları tersine çevirmek için bir şeyi yapabilir. Gözünü karartıp dünyayı ateşe verecek ölümcül bir deneme... Sadece Gazze ve Hizbullah'a karşı değil, Batı dünyasını arkasına alacak, onları bir savaşa ve kendini desteklemeye mahkum edecek daha büyük bir saldırıya girişebilir. Bunu yapamazsa, ABD ve müttefikleri de bölgesel dönüşümü yönetme girişiminde başarısız olursa İsrail'in elinde, (kendi mantığına göre) başka da bir seçenek yok gibi. O zaman dalganın varacağı nokta İsrail için intihar olacaktır.

Bu yüzden Eşkenazi ve Netanyahu'nun sözleri gerçeği yansıtıyor. İngiltere Dışişleri Bakanı William Hague bile ayaklanmaların Ortadoğu barış sürecini tehlikeye atabileceğini söyledi. Her ne kadar o İsrail-Filistin barış sürecini kastetse de, içinde İsrail olan bütün süreçler bundan etkilenecektir. Süveyş Kanalı'nda çalışan binlerce işçi dün greve başladı. Avrupa ekonomisinin can damarı Suveyş'teki kriz bile tek başına çok etkili olacaktır ve hemen bütün ülkeler bir şekilde krize müdahil olacaktır.

Peki, İran ile Mısır-Suudi Arabistan cepheleri arasındaki ilişkiler nasıl seyredecek? Sadece İsrail'i merkeze alarak tartıştık. Bu "cephe"de nelerin değişeceği, ne tür güvenlik endişelerinin ortaya çıkacağı da en az İsrail'le bağlantılı güvenlik kaygıları kadar önemli.

Kahire'deki coşkulu meydan okumayı izlerken, bir taraftan da meydanların dışında nelerin döndüğünü, bu coşkunun arkasından ne tür korkuların besleneceğini, ne tür çatışma planlarının servis edileceğini çok iyi izlemek durumundayız. Yoksa sadece Arap sokakları değil, bütün bölge büyük hayal kırıklığı yaşayacak.

Barış ararken, umarken savaşla yüzleşmek çok acı olacaktır!

yenişafak



Bu yazı 1,308 defa okundu.






Yorumlar

 + Yorum Ekle 
    kapat

    Değerli okuyucumuz,
    Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
    Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
    · Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
    · Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
    · Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
    · Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
    · Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
    · Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
    Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.





    Diğer köşe yazıları

     Tüm Yazılar 
    • 20 Nisan 2012 Türk-Kürt-Sünni..
    • 30 Mart 2012 Suriye satrancı, İsrail'e askeri üs
    • 16 Şubat 2012 En tehlikeli ihtimal: Ya savaş tersine dönerse!
    • 10 Şubat 2012 Hesaplaşma: Kim kimi tasfiye edecek?
    • 2 Aralık 2011 Bitti Esad, gerçekten bitti..
    • 18 Kasım 2011 Artık, Suriye ile savaş halindeyiz!
    • 9 Eylül 2011 Evet, Tahrir'de konuş! Tarihi değiştir! De ki...
    • 18 Ağustos 2011 İran-Suriye ve PKK: O 'kart' yine masada..
    • 10 Ağustos 2011 Altı saat ne konuştular?
    • 27 Temmuz 2011 Ölüm koalisyonu Haçlı savaşçıları..
    • 22 Temmuz 2011 Avrupa Birliği parçalanıyor..
    • 29 Nisan 2011 Cuma, öfke, kan...
    • 10 Şubat 2011 Barış beklerken savaş gelmesin!
    • 31 Aralık 2010 Bir casusa bu kadar para veriliyor mu!
    • 29 Aralık 2010 İki not ve bir kirli ittifak!
    • 24 Eylül 2010 İsrail-PKK bağlantısı bu işi bozabilir mi?
    • 3 Şubat 2010 Bu toplantı hiç de hayra alamet değil!
    • 17 Aralık 2009 İran-Suudi savaşına doğru mu gidiyoruz?
    • 8 Aralık 2009 Reşadiye'den kim ne mesaj veriyor?
    • 28 Ekim 2009 Birileri tarih yapıyor, bunu kimler yazacak?

    En Çok Okunan Haberler


    Haber Sistemi altyapısı ile çalışmaktadır.
    3,622 µs