0 0 0000

1 Mayıs Bayramı

Artık 1 Mayıs, bayram havası içinde kutlanıyor. Sovyet bloku yıkılınca, sosyalist/marksist kökenden gelen özel günlerin benimsenmesi kolaylaştı. Bir zamanlar sadece 1 Mayıs'a değil, sosyalist bir renk taşıdığı için 8 Mart Kadınlar Günü'ne bile itiraz vardı. Ulusal hikâyeler üzerinde temellenen yıldönümleri arayışındaydık. Meselâ Ecevit, 1 Mayıs yerine, işçiye toplu sözleşme hakkının tanındığı 24 Temmuz'u öneriyordu.
Bir zamanlar, 1 Mayıslarda, orak/çekiçli kızıl bayraklar dalgalanırdı meydanlarda. Bu yüzden, toplum, o kutlamalara iyice yabancılaşmıştı; korkmuştu da. Almanya'yı ikiye bölen duvarla birlikte, zihin duvarları da çöktü; korkular son bulunca müsamaha arttı. Bugün, 1 Mayıs'ta daha huzurluyuz.
Yasakların sürdüğü dönemde büyük acıların yaşandığını, kan aktığını, Türkiye'ye tuzak kurmanın zemininin böylece yaratıldığını hatırladığımızda, sorunların çözümünde özgürlükleri genişletmenin rolünü daha iyi görebiliyoruz. Herkes, birbirinden kuşkulanmadan, serbestçe Taksim'e koşuyor, meydanda öfkeyle sıkılmış yumruklar ve kızıl bayraklar yerine, umut çiçekleri açıyor. İşçileri ve önderlerini bu mutlu sona varan mücadeleleri sebebiyle kutluyorum.

Abant Toplantısı
Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı'nın ev sahipliğinde düzenlenen Abant Toplantıları, özgürlüklerin genişletilmesinin bir platformu olarak yıllardır faaliyetini sürdürüyor. Bu defa da, "Yeni Dönem, Yeni Anayasa" isimli bir toplantı düzenlendi. Türkiye'nin "entelektüel birikimi" dediğimiz çok sayıda düşünce adamı, Abant'ta. Sadece bir kısmını sıralamakla yetiniyorum: Prof. Mete Tunçay, Prof. Ergun Özbudun, Prof. Levent Köker, Prof. Fuat Keyman, Prof. Ersin Kalaycıoğlu, Prof. Murat Belge, Prof. Mehmet Altan, Prof. Eser Karakaş, Prof. Sacit Adalı, Prof. Serap Yazıcı, Prof. Mümtaz'er Türköne, Prof. Mithat Sancar, Prof. Beril Dedeoğlu, Prof. Şerif Ali Tekalan, Prof. Atilla Yayla, Doç. Osman Can, Doç. Bekir Özipek... Barolardan da temsilciler var: Diyarbakır'dan Emin Aktar, Trabzon'dan Mehmet Şentürk, Mardin'den Azat Yıldırım ile İstanbul Barosu eski Başkanı Doç. Yücel Sayman... Üniversite camiası dışında, birçok gazeteci ve yazar da katılımcılar arasında: Muhsin Kızılkaya, Ümit Fırat, Altan Tan, Orhan Miroğlu, Ergun Babahan, Faruk Mercan, Belma Akçura... Emekli diplomat Akın Özçer ise, özellikle İspanya'daki uygulamadan örnekler sunmak üzere, müzakereciler arasında yer alıyor.

Vesayetten kurtulmalıyız
İlk günkü konuşmalardan çıkardığım sonucu şu şekilde özetleyebilirim:
 Vesayet kalkmadıkça, özgürlükçü bir sistem kurulamaz.
 Sadece askeri vesayet değil, diğer kurumların da vesayeti söz konusu. (YÖK, Anayasa Mahkemesi ve Yüksek Yargı organları...)
 Peki kurumların vesayetinin yanı sıra, kimliklerin vesayeti yok mu? (Türklerin, Sünnilerin, Kürtlerin...)
 Bazen, vesayet kalkmadı gerekçesiyle, "Şimdi sırası mı?" diye özgürlük talepleri erteleniyor. (Kürtlerin ana dil, ya da başörtülü milletvekili adayı talebi gibi.)
 Vesayetin tasfiyesi, ancak kurumların kompozisyonunu değiştirmekle mümkündür. Onların tek bir kimlik ve inanca dayanmaması, bütün renkleri ve farklılıkları taşıması sağlanmalı. Yoksa siz, anayasada ne kadar sınırlarsanız sınırlayın (Sözgelimi, 153'üncü madde, "Anayasa Mahkemesi, sadece şekil şartlarına uygunluğu denetler" diyor), ya da ne kadar geniş özgürlükler getirirseniz getirin (Anayasanın 90'ıncı maddesine göre uluslararası hukuk, iç hukuka üstünlük sağlıyor), bu yapı sürdükçe demokrasinin standardı yükselemeyecektir.
Ve bu konuda son bir söz: Maalesef Türkiye'de halkımızın bir bölümü, % 25 ilâ 30'u, "Gerektiğinde asker müdahale etmelidir" görüşünde. Bu zihniyet, demokrasinin önünde önemli bir engel teşkil ediyor.

sabah

Bu yazı 1,355 defa okundu.