0 0 0000

Cumhurbaşkanı kim olsun?

Sanıyorum nisan ayının ortalarına kadar hep birlikte papatya falı açacağız ve bazılarımız Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Cumhurbaşkanlığı'na aday olacağını öne sürecek bazılarımız da tersini.
Herkes kendi iddiasını, 'Başbakan'ın yakın çevresi'ne veya 'güvenilir kaynaklar'a dayandıracak. Ve sonuçta iddia sahiplerinin bir bölümü yanılacak, geri kalanı ise 'Ben dememiş miydim, aylardır yazıyorum, söylüyorum' diyerek böbürlenecek.
Bozuk saat bile günde iki kez doğru zamanı gösterir ya, bizimki de o hesap.
Hatta bazıları, önce Erdoğan'ın Cumhurbaşkanlığı adaylığının 'kesin' olduğunu yazacak, sonra aradan biraz zaman geçince, 'Kesinlikle öğrendim, aday olmayacak' diyecek.
Böylece sonuç ne olursa olsun piyangoda kazanacak!
* * *
Şaka bir yana, ben siyasetçilerin neden Cumhurbaşkanı olmayı bu denli önemsediklerini anlayabilmiş değilim. Hele hele Başbakanlık mevkiinde oturan ve bu koltukta en azından bir dönem de daha oturacağı anlaşılan bir kişinin durduk yerde kendini siyasetten bir nevi emekliye ayırıp Çankaya'ya çıkması bana hep çok mantıksız geliyor.
Atatürk'ün bile Çankaya'da 'sıkıldığı' bilinir, anı kitaplarına geçmiştir. Çünkü Çankaya gerçekte bir güç merkezi değildir bizim sistemimizde.
Güç, Başbakanlık'tadır.
Bakın Turgut Özal güçlü bir başbakandı. Köşk'e çıkar çıkmaz değilse bile çok kısa bir süre içinde güçsüz bir cumhurbaşkanına dönüştü. Ömrü vefa etseydi belki de Köşk'ten inip yeniden aktif siyasete dönecek, yeniden başbakan olmaya uğraşacaktı.
Onun ardılı Süleyman Demirel'in durumu ise farklı. Demirel bir koalisyon hükümetinin başbakanıydı, kendi deyişiyle 'Yedi kere gitmiş, sekiz kere gelmiş'ti. Dokuzuncu kere gelip gelmeyeceği ise son derece şüpheliydi. Uygun ortamda Çankaya'ya çıktı ve çıkmazdan önce dediğini de yaptı, 'arkasına bakmadı.'
* * *
Ancak gerek Özal'ın ve gerekse Demirel'in Köşk'e çıkışlarıyla arkada derin bir boşluk oluştu. Belki de Türkiye'nin 90'lı yılları kaybetmesinin nedeni budur. Arkadan gelen kuşaktaki siyasetçiler ne seçim kazanabildiler ne de ülkeyi yönetebildiler.
Özal ve Demirel'in bıraktığı lider boşluğu nihayetinde 2002 seçim sonuçlarıyla doldu. Seçmen ortaya hem yeni bir lider çıkarttı hem de tek parti iktidarı.
Elbette bu tek parti iktidarı çok sayıda siyasi hata yaptı, erken seçime gitmeyerek belki bir başka hatayı her gün de sürdürüyor.
Ve şimdi, o liderin Çankaya'ya çıkıp çıkmaması üzerine papatya falları açılıyor.
Benim kişisel görüşüm ve temennim Tayyip Erdoğan'ın Köşk'e çıkmaması yönünde. Kendisi yerine daha ortadan, daha az lider kalitesine sahip ama oturaklı birini Cumhurbaşkanlığı'na önermeli Erdoğan.
Ve bu önerisini yaparken de sadece tek bir konunun pazarlığını yapmalı: Anayasa'nın 104. maddesi.
Evet, Anayasa'nın 104. maddesi değiştirilerek cumhurbaşkanlarının tek başlarına kullandıkları yetkilerin neredeyse tamamı hükümetle Meclis arasında dağıtılmalı.
O zaman, zaten aslında hemen hemen hiçbir icrai kapasitesi olmayan Cumhurbaşkanlığı makamı, bir demokraside olması gerektiği gibi sembolik hale dönüştürülebilir.
Mevcut Anayasa'da Cumhurbaşkanı bir anlamda hükümeti 'dengelemek'le de görevli.
Bu dengeleme görevine ihtiyaç var ama o işin de demokratik meşruiyet içinde yapılması gerek.
Bence o işi Meclis'te kurulacak özel bir komisyon yapmalı. Bu komisyonda, iktidar ile muhalefet eşit temsil edilmeli ve illa nitelikli çoğunlukla karar alınabilmeli. Bütün önemli atamalar bu komisyonun onayına tabi olmalı.

Bu yazı 995 defa okundu.