Asya'da savaşın eşiğinden dönüldü!

4 Haziran 2010 14:24 tsi
Dünya kamuoyunun, dikkatini İsrail Deniz Kuvvetleri'nin abluka altındaki Gazze'ye insani yardım malzemeleri taşıyan gemilere, uluslararası sularda yaptığı saldırıya çevrildiği bir sırada, Asya'nın verimli toprağı Fergana Vadisi'nde sıcak bir çatışmanı

Kırgızistan ile Özbekistan arasında yaşanan ve patlamaya hazır bomba halini alan gerginlik, son anda önlendi. Tarafların sağduyulu davranması ve diyaloğa geçmesi, son anda kaba kuvvet seçeneğinin önüne geçti.

Gerginlik, Özbekistan'ın, Kırgızistan sınırları içerisindeki toprağı Soğ'da yaşandı. Şoğ,

olarak adlandırılan toprak Kırgızistan'ın Batken vilayeti sınırları içerisinde yer alıyor. Burası tamamen Kırgızistan topraklarıyla çevrili. Soğ, kilometrekare bazında küçük bir yer olsa da stratejik bir konumda; çünkü, Kırgızistan'ın ikinci büyük kenti Oş ile ülkenin güneyindeki Batken vilayetini birbirini bağlayan kara yolu bu güzergah üzerinden geçiyor. Bir diğer ifadeyle Kırgızistanlılar Oş'tan Batken'e veya Batken'den Oş'a gitmek istediklerinde mecburen Özbekistan'a ait bu güzergahı kullanmak zorunda kalıyorlar. Şimdilik ciddi manada alternatif bir yol yok.

İşin bir diğer kritik yanı ise Soğ'un Özbekistan'la hiçbir açından sınırı, dolayısıyla bağlantısının olmaması. Dört bir yanı Kırgız toprağı olunca Şoğ, Özbekistan'ın Riştan ilçesine açılmada Kırgızistan topraklarını kullanmak zorunda kalıyor. Yani öyle bir durum söz konusu ki iki devlet halkı da birbirine muhtaç kalıyor.

GERGİNLİK 26 MAYIS'TA PATLAK VERDİ

Bu denli kritik bir coğrafi yapının oldu bir bölgede 26 Mayıs'ta Kırgız ve Özbek köylüler arasında su ve mera paylaşımı konusunda patlak veren gerginliğin yerini karşılıklı restleşmeye bırakması, bölgede hareketli günlere yol açtı. Kırgızistan'ın Batken vilayetine bağlı Suğment ve Özbekistan'ın Soğ ilçesine bağlı Huşyor köyleri halkları arasında mera ve su paylaşımı anlaşmazlığından kaynaklanan gerilimin ardından Kırgızlara ait araçlar tahrip edilmişti. Özbek tarafı Soğ'u, Kırgız tarafı ise Soğ'u Özbekistan'a bağlayan yolunu koz olarak kullandı. Gerginlikle birlikte Özbekistan'ın Soğ'a ek askeri birlik takviyesinde bulunması gerginliği daha da tırmandırmıştı.

Bunun üzerine harekete geçen Kırgız tarafı, elindeki ulaşım kozunu kullanarak Soğ'u Özbekistan'a bağlayan kara yolunu tamamen ulaşımına kapattı. Bişkek yönetimi, Özbekistan'ın bu ilçeyle olan bağlantısını kesti.

GÖRÜŞMELER NETİCE VERDİ

İki ülke arasında aniden tırmanan ve sıcak bir çatışmaya dönüşmesinden endişe edilen gerginlik, taraflar arasında yapılan yoğun diplomatik görüşmeler sayesinde şimdilik durmuş görünüyor. Kırgızistan, Soğ'u Özbekistan'a bağlayan kara yolunu ulaşıma açarken Özbekistan ise Soğ'da bulunan askeri birliklerini geri çekti. Taşkent ayrıca Soğ'dan geçen Batken-Oş kara yolundaki denetimlerini hafifletme kararı aldı. Bu arada varılan anlaşma çerçevesinde ek polis kontrol noktalarını kaldırdı.

Bölgede Özbek tarafla görüşmeler yapan Kırgızistan'ın geçici hükümetinin güneyden sorumlu temsilcisi ve Savunma Bakanı Vekili İsmail İsakov, konuyu tatlıya bağladıklarını ifade etti. İsakov "İki adına yararlı ve semereli görüşmeler oldu. Halklarımızın isteklerine bir nabza de olsa cevap verdik diye düşünüyorum" dedi.

Batken Valisi Sultanbay Alcigidov ise "Görüşmelerimiz neticesini verdi. Özbekistan Soğ'daki askeri

birliklerini geri çekiyor. Biz ise gerekli su temini sağlayacağız. Ayrıca Özbek taraf yolları açacak. Bölgedeki gerginlik iki üç gün içerisinde yerini tamam normal sürece bırakacağını umuyorum." diye konuştu.

(CİHAN)

Bu haber 2,158 defa okundu.