Yeni savaş alanı: 'Bedava internet'

4 Ocak 2016 12:05 tsi
Verileriniz, petrolden daha değerli...

Facebook'un kurucusu Mark Zuckenberg bir süre önce Free Basics adlı "bedava internet" hizmetini duyurmuştu. Zuckenberg'in planı basitçe, dünyada mobil internet hizmetine sahip olamayan milyarlarca düşük gelirli insanı "çevrimiçi" hale getirmekti. Yerel servis sağlayacıların çok ucuza satacağı telefonlar üzerinden daha önce hiç mobil internet erişimi olmamış bu milaylarca insan, aylık sabit ücret ödemeden, ücretsiz şekilde Facebook'a bağlanacaktı. Zuckenberg'e göre bu fakir halkların internet ile tanışması için büyük bir fırsattı. Ancak söz konusu plan duyurulur duyrulmaz, Zuckenberg'in "bir lütuf" gibi pazarladığı bu fikrin aslında pek de göründüğü gibi masum olmadığını iddia eden çeşitli eleştiriler ortaya çıktı.

Bu eleştirilere göre Facebook'un yapmaya çalıştığı şey, "internetin tarafsızlığı" kuralını hiçe sayıyor. İnternet hizmeti diye anlatılan şeyin, internet dağıtımı üzerinde Facebook tekelinin kurulması için bir başlangıç olduğu, verilen hizmetin internete değil sadece facebook ve onun anlaşmalı olduğu partnerlerine yarayacağı söylendi. Milyonlarca düşük gelirli insan için facebook erişimi ilk bakışta onlar açısında yeterli gibi görünmekle birlikte, şirket açısından bu milyonlarca insan hakkında yüksek miktarda verinin facebook tekelinde toplanması anlamına geliyor. Söz konusu telefonda sadece Facebook'un anlaşmalı olduğu şirketler aplikasyonlarını kullanacağı için, Facebook'un elinde muazzam bir güç toplanıyor demek olacak. Yüksek gelirli kesimlerin kullandığı pahalı telefonlardan da veri toplayan Facebook açısından en büyük fark, söz konusu "facebook telefonlarından" gelecek verinin sadece kendinde toplanacak olması... Keza binlerce Tl değerinde bir telefonun içerisinde sadece Facebook değil, Google ve Apple gibi büyük firmaların da uygulamaları olabiliyor ve bunlar da kendilerince telefon kullanıcısı hakkında bilgi toplayabiliyor. Ancak Facebook'un vereceği telefonda tek erişim hakkı gene Facebook'da olacak. Bu da milyonlarca insanın mahrem bilgisi üzerinde bir tekel anlamına geliyor. Bu durum ise sadece internet tarafsızlığı peşinde olan aktivistlerin değil, ulus-devletler açısından da problemli.

Ülke vatandaşları hakkında toplanan veriler, milli güvenliği etkileyecek noktaya gelmiş durumda.

Öyle ki, Geçtiğimiz hafta Hindistan'da, bu hafta da Mısır'da devlet, Facebook'un ücretsiz internet hizmetini devre dışı bıraktı. İnternetin "sınırsızlığı" ile ulus-devlet sınırlarının karşı karşıya gelmesi açısından bu önemli bir mevzu. Büyük şirketler ve "hayırsever" patronların bedava internet planları ile vatandaşlarının bilgi mahremiyetini paylaşmak istemeyen devletler arasında çatışmada bir dönüm noktasında olabiliriz. "Büyük veri"nin doğal yer altı kaynakları kadar önem kazandığı bu devirde, bilgi mahremiyeti devletler ile şirketler arasında ciddi sürtüşmelere yol açacak. Bakalım Türkiye'de söz konusu hizmetin akıbeti ne olacak?

www.iyibilgi.com özel

Bu haber 18,934 defa okundu.