En Sıcak Konular

Deniz Ülke Arıboğan


Deniz Ülke Arıboğan
0 0 0000

Yeni Ortadoğu'nun İsrail'i



İsrail kuruluşundan bu yana Ortadoğu bölgesinin en önemli aktörlerinden birisi. Bölgenin son 50-60 yıllık tarih yazımında hemen her olayda ondan bahsetmemek mümkün değil. Devletlerin dış politika pozisyonları, güvenlik sistemleri, sınırları (bazılarının) ona referansla belirleniyor, halkların kimlikleri, siyasetçilerin popülerlikleri onun üzerinde şekilleniyor.
İsrail bölge üzerinde siyaset planlayan her ülkenin ve siyasi liderin dikkate alması gereken bir unsur. Onu değerlendirmeye almadan yapılan analizler de planlar da eksik kalmaya mahkum. Eski Ortadoğu onsuz tanımlanamıyor. Lakin bugünlerde yeni bir Ortadoğu'nun doğduğu, artık hiçbir şeyin eskisi gibi olmayacağı yönünde genel bir kanaat var. Gerçekten de tarihin debisinin en yüksek olduğu bölge şu sıralar burası. Yeni düzen yeni aktörlerin ortaya çıkışına önayak olacak, bu kesin. Peki, eski aktör İsrail ne olacak? Kısaca değerlendirelim.
 
1- İsrail'in kimliği ve dış dünyaya yönelik tutumu her ne kadar saldırgan ve şiddete meyilli ise de bu, özünde mağduriyet hissinden kaynaklanıyor. Yahudilerin yüzlerce yıllık sürgün tecrübeleri ve son yüzyılda yaşadıkları soykırım travması, onların sürekli olarak güvenlik arayışında olmalarına, çevredeki risklere, tehditlere karşı sert ve tepkisel davranmalarına yol açıyor. Maslow'un çekiç çivi kuramı İsrail için son derece geçerli; 'elinde çekiç olan, her şeyi çivi olarak görüyor'. Bütün dünyalarını güvenlik temasına yerleştirdikleri için, her yeniliği, her tepkiyi, her eleştiriyi bir güvenlik tehdidi olarak görüyor ve kuralsızca bertaraf etme arayışına giriyorlar. Eski düzende güvenlik ve askeri tedbir sıradan ve geçer akçe, oysa yeni Ortadoğu düzeni geçiş dönemi bittiğinde ya şimdikinden beter olacak ya da bir barış düzeni doğacak. Eskisinden beter olan bir düzende tıpkı diğer bölge ülkeleri gibi İsrail de ne yapsa güvende olamaz, yeni barış düzeninde ise eski İsrail bu politikalarla varlığını sürdüremez.

2- Eski Ortadoğu modelinde İsrail'in aşırı güvenlikçi tutumu Batı ve özellikle ABD tarafından meşru kabul edilen bir tavır. Zira İsrail Batı tarafından bölgede çağdaş ve demokratik sisteme sahip tek ülke olarak görülüyor. Muhatap olduğu diğer aktörler ise radikal, geri kalmış, içine kapalı ve ceberut sistemler olarak ele alınıyor. Bu da Batı'nın kendisine benzer olandan yana tavır almasına sebep oluyor. Nitekim bugüne kadar Filistin'deki bütün orantısız ve yasadışı şiddet kullanımına rağmen, İsrail aleyhine BM'den doğru düzgün bir karar çıkartılamamış olması ona tanınan pozitif ayrımcılığın bir göstergesi. İsrail  dilediği gibi şımarıklık yapma imkanı verilmiş bir çocuk gibi. Lakin yeni Ortadoğu düzeninde, eğer barışçıl bir düzen hakim olursa, İsrail'in etrafı iyi kötü demokratik yapılar tarafından çevrelenmiş olacak. Bölgedeki bu rüzgar kendi halkının demokratikleşme yönündeki taleplerine gözlerini kapayan her yönetime zorla gözlerini açtırtacak. İsrail de tıpkı diğer rejimler gibi kendisine dönüp, kendi, halkının talepleriyle yüzleşmek durumunda kalacak. Böyle bir durumda şunu söylemek mümkün: Filistin devleti Araf'tan kurtulacak. Yeni Ortadoğu'da bağımsız Filistin devleti de olacak. 

3- Gelişen teknoloji artık halkların birbirleriyle sosyal ağlar üzerinden buluşmasını, empati yapmasını, birbirinin sorunlarına karşı duyarlılıklar geliştirmesini sağlıyor. Arap Baharı'na kimileri twitter devrimleri adını veriyor. İnsanlar devletlerin endoktrinasyon araçlarından çok daha güçlü bilgi ve iletişim imkanlarına sahip artık. Devletlerin kendi halklarına tek bir TV kanalından seslenme devri bitti. İsrail'de de halk kendi yönetimlerinin başkalarına neler yaptığından haberdar. Halklar Suriye'de, İran'da, Libya'da rejimleri sorgularken, İsrail halkının buna uzak durması mümkün olmaz. Bu bakımdan yeni Ortadoğu'da İsrail halkının yeni bir İsrail yönetimi beklentisinin doğması kaçınılmaz.

4- Yeni Ortadoğu'nun yeni riskler doğurması da mümkün elbette. Özellikle sistemin daha güvensiz hale gelmesi söz konusu olursa İsrail'in bugüne kadar dış politika ve diplomasiyle kurguladığı dış güvenlik eksenlerini yeniden değerlendirmesi gerekir. Eski dost Mısır şimdiden yeni bir savunma ihtiyacı doğurdu bile. İsrail, Güney Birliği'ni yeniden hayata geçirerek Mısır sınırına 30.000 asker yerleştirmek zorunda kaldı. Suriye'de ise El Kaide militanlarının etkinleşmeye başladığından söz ediliyor. İran, Hizbullah derken İsrail'in radikal Sünni akımlarla çevrilmesi işten bile değil. Bu yüzden Suriye'de yılların düşmanı Esad rejiminin tasfiye edilip edilmemesi konusunda İsrail'in tavrı net değil. Tüm bölgeyi sarsan bu geçiş döneminde hayat artık hiç kimse için kolay değil.
 
akşam


Bu yazı 1,436 defa okundu.






Yorumlar

 + Yorum Ekle 
    kapat

    Değerli okuyucumuz,
    Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
    Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
    · Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
    · Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
    · Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
    · Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
    · Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
    · Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
    Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.





    Diğer köşe yazıları

     Tüm Yazılar 
    • 21 Eylül 2012 Düşünce ve ifade özgürlüğünden nefret söylemine
    • 17 Eylül 2012 Ciddi bir temizlik harekatı yapılıyor
    • 31 Ağustos 2012 Terörle mücadele meselesi!
    • 29 Ağustos 2012 Neymiş bu sıfır sorun?
    • 27 Ağustos 2012 Suriyeli mülteciler ve tampon bölge
    • 17 Ağustos 2012 Hüseyin Aygün'ün kaçırılması konusu
    • 13 Ağustos 2012 Türkiye'de iç siyasetin dönüşümü
    • 3 Ağustos 2012 Dünya nereye gidiyor?
    • 4 Temmuz 2012 Kürt sorunu mu?
    • 8 Haziran 2012 Kılıçdaroğlu-Erdoğan görüşmesi
    • 6 Haziran 2012 Suriye'de son tango!
    • 2 Mayıs 2012 Yeni Ortadoğu'nun İsrail'i
    • 20 Nisan 2012 Dış politikada ilkeler
    • 28 Mart 2012 Nükleer Güvenlik Zirvesi ve Suriye
    • 23 Mart 2012 Ekonomik kriz milliyetçiliği besleyecek mi?
    • 21 Mart 2012 Afganistan ne için?
    • 7 Mart 2012 Putin'in üçüncü dönemi
    • 22 Şubat 2012 Xi Jinping Türkiye'de!
    • 10 Şubat 2012 Devlet devletin kurdu mu?
    • 8 Şubat 2012 Suriye sadece iç meselemiz mi?

    En Çok Okunan Haberler


    Haber Sistemi altyapısı ile çalışmaktadır.
    5,444 µs