Anlaşma baharı bulur

23 Aralık 2008 15:31 tsi
IMF ile yapılacak anlaşmaya dair keskin değerlendirmeler geldi.

Piyasalarda IMF ile yapılacak anlaşmaya yönelik beklentiye rağmen, belediyelerin yatırımlarıyla ilgili kilitlenme aşılamadı. Prof. Dr. Seyfettin Gürsel, bütçenin ‘sanal’ olduğunu söyledi, Prof. Dr. Mehmet Altan da yaklaşan yerel seçime dikkat çekti

Ekonomik krizin etkisinin yoğun bir şekilde hissedildiği Türkiye’de piyasalar, Uluslararası Para Fonu (IMF) ile yapılacak anlaşmayla rahatlamayı beklerken, hâlâ anlaşmanın içeriğine ilişkin belirsizlik sürüyor. IMF’nin yerel yönetimlere aktarılacak kaynağa ilişkin itirazlarına yerel seçimler öncesinde Hükümet’in sıcak bakmadığı ve görüşmelerin bu noktada tıkandığı görüşü hakim.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın, küresel kriz koşullarında IMF’nin büyümeyi düşürme, vergi indirimi yapmama ve ek teşvikler getirmeme ve kamu harcamalarının kısıtlamaya gitme gibi önerilerini Türkiye’nin ümiğini sıkma olarak değerlendirmiş ve tartışma alevlenmişti. Sonunda IMF ve hükümet çevreleri arasında tartışma kamu harcamalarında belediye özelinde somutlanan kısıntıya gitme ya da gitmeme şeklinde yoğunlaştı. Ağustos ayından bu yana IMF ile sürdürülen teknik görüşmeler ve dışarıya yansıyan tartışmalarla ilgili değerlendirmede bulunan Prof. Dr. Seyfettin Gürsel ve Prof. Dr. Mehmet Altan, tartışmanın yerel seçim öncesinde bu şekilde yoğunlaştığına dikkat çekti. Ocakta gelen heyetle görüşmelerin ardından seçim öncesinde el sıkışsa da, anlaşmanın uygulamasının sonrasına kalacağı ifade edildi.

2009 bütçesi sanal

Bahçeşehir Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Seyfettin Gürsel, IMF ile görüşmelerde asıl sorunun ‘sanal’ olarak hazırlanan 2009 bütçesi olduğunu söyledi. Gürsel, “2009 bütçesinde gelirler yüzde 4 büyümeye göre oluşturuldu. Bunların revize edilmesi gerekiyor. Pazarlık bu noktada devam ediyor. Büyüme yüzde 2’yi geçmez, yani yeniden düzenlenmeli, bu rakamlar revize edilmeli. Gelirlerin iki puan düşürülmesi gerekiyor. Bütçe açığının 2-2.5 olduğunu düşünürsek IMF ‘12 puanlık harcama kısıntısına git’ diyor. Bu da 8 milyar YTL’ye denk geliyor. IMF ‘yerel yönetimlere 4 milyar aktaracağına bunu 1.5 indirin’ diyor, haliyle hükümetin sıkıntısı bu” diye konuştu.

Türkiye’ye farklı davranılıyor

IMF’nin her ülkenin durumuna göre anlaşma yaptığını belirten Gürsel, “IMF’nin Türkiye’ye sunduğu şartlar diğer ülkelere sunulandan daha farklı” yönündeki görüşlere de katılmadığını belirtti. Gürsel, “IMF Güney Kore’ye likidite kolaylığı sağladı ama onların enflasyon gibi sorunu yok, farkı burada. IMF Türkiye’de farklı davranmıyor, bu koca yalan. IMF’den hükümet para istiyor. 2009’da 50 milyar dolarlık döviz fazlasını karşılamak için. Bunun 20 milyar dolarını buradan almayı planlıyor” değerlendirmesi yaptı.

Uygulama yerel seçim sonrası

Dünyada IMF ile anlaşma yapan ülkelerde ortaya çıkan tablo ile Türkiye’den istenen şartların bir birine uymadığını belirten İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Altan, “Krizin kendisi 1929 krizi gibi değil, o zaman talep yetersizliği kriziydi. Kriz analizi iyi yapılmadı. Alınan önlemlerin ayrıca bir krize neden olacağını düşünüyorum. 1929 şartlarıyla aynı değil, aynı gibi muamele ediliyor” dedi.
“Türkiye’de AKP’nin tabanı bir şekilde IMF meselesinden hoşlanmıyor” diyen Altan, “Yabancılar zulüm ediyor gibi bir imaj var. Mantıklı olmayan bir algı var. Bu algı AKP tabanı tarafından benimsenmiş.  AKP’de IMF’ye içine sinerek bakmıyor. Yerel seçimlere kadar el sıkışıp, hayata girişi yerel seçimlere sonrasına bırakma düşüncesi var” görüşünü savundu.

İktisatcılar ‘para basın’ diye önerdi

Küresel krizi ve bunun Türkiye’ye etkisini değerlendiren iktisatcılar, piyasadaki daralmanın üzerinde durarak, hükümetin genişletici para politikası izlemesini önerdi. Para, maliye ve istihdam politikalarının bütünlüğüne dikkat çekilerek, IMF ile ilişkilerdeki belirsizliğin de ortadan kaldırılması istendi.
İstanbul Üniversitesi İktisat Faükültesi Mezun ve Mensupları Vakfı’nın düzenlediği I. İktisatlılar Kongresi’nin sonuç bildirgesinde, ekonomik durgunluk ve krizin olumsuz yansımasıyla ilgili yapılan analiz sonucunda önerilen politikalar tek tek sıralandı.
Bunlardan ilkini, 11 maddenin yer aldığı ‘Para Politikası’ oluşturuyor: “Genişletici para politikası uygulanmalıdır; enflasyonu düşürücü politikalar bir süre için gevşetilmelidir; iç talep artırıcı politikalar uygulanmalıdır; Merkez Bankası’nın tek görevi enflasyonla mücadele değildir; Türkiye’de uygulanan kur politikası tekrar gözden geçirilmelidir” gibi politikalar yer aldı. Ayrıca diğer öneriler ‘Maliye Politikaları’, ‘Ekonomi yönetimi ve IMF ile ilişkiler’, ‘Reel sektör’ ve ‘İstihdam-işsizlik-yoksulluk’ başlığı altında sıralandı.

Taraf

Bu haber 343 defa okundu.