GRU: En gizli örgüt

3 Mayıs 2009 13:14 tsi
Rusya'nın bilinen istihbarat örgütleri, örgütlerin bağlı olduğu kurumlar, faaliyet alanları, en gizli ve en büyük olanı.....

Fikret Ertan / Zaman

Rusya'nın bilinen dört istihbarat servisi var: İç istihbarattan sorumlu FSB, dış istihbarata bakan SVR, haberleşmeyi izleyen FAPSI ve askerî istihbarat servisi GRU. Bunlardan FSB hakkında en çok bilinen, yazılan iken GRU hakkında bilinen ve yazılanlar ise son derece sınırlı. Rus Genelkurmay Başkanlığı'na bağlı, tam adı 'Ana İstihbarat Direktörlüğü' olan GRU, kapalı bir kutu adeta; medya ve kamuoyu büyük ölçüde sadece bu servisin başındaki adamı biliyor o kadar...Bu adam geçen cuma gününe kadar General Valentin Korabelnikov'du.

63 yaşındaki general, o gün Devlet Başkanı Dmitri Medvedev tarafından görevinden alındı ve yerine yardımcısı General Aleksandr Sıhlyakturov atandı.

General Korabelnikov, 1997 yılından bu yana GRU başkanıydı. Dolayısıyla görevinden alınması ister istemez birçok spekülasyonların ve iddiaların ortaya atılmasına yol açtı. Bunlardan bazıları generalin Medvedev ile ordu reformu konusunda ters düştüğünü, bazıları generalin zaten yaş haddinden dolayı görevini bırakması gerektiğini, bazıları da ordu reformu çerçevesinde GRU özel birliklerinin yeniden yapılanmasına karşı çıktığı gibi temaları işlediler ve görevden alınma sebepleri olarak bunları öne sürdüler.

Bunlardan hangisi gerçeği yansıtıyor, şüphesiz bilmemize imkân yok. Zaten Rus medyası da bu konuda hemfikir değil. Bu yüzden görevden alınma sebebi belki de hiçbir zaman bilinmeyecek, açıklanmayacak. Rusya zaten büyük devlet olma özelliği dolayısıyla devlet güvenliğini ilgilendiren konuları mümkün olduğu kadar açıklamaz, bunların bilinmesini istemez. Her şeyin açıklandığı, bilindiği bir dünya olmadığına göre devlet güvenliği açısından doğru olan da zaten bu...

GRU, dediğimiz gibi hakkında bilinenlerin, yazılanların son derece sınırlı olduğu bir servis. Komünist dönemde bizzat devlet tarafından adı ve faaliyetleri hep saklanan, öne çıkarılmayan GRU hakkında yabancı basında da birkaç kitap ve makalenin dışında dişe dokunur bir bilgi bulunmuyor. Bunların da çoğu 1980'lerde Batı'ya kaçan bir-iki GRU ajanının anlattıklarından meydana geliyor.

Uzman kaynaklar, GRU'nun Rusya'nın yurtdışında en çok ajana sahip bir servis olduğunda hemfikirler.

Öyle ki, GRU ajan sayısı, görevi dış istihbarat olan SVR ajan sayısını birkaç misli geçiyor. GRU ajanları dünyanın dört köşesinde Rusya adına çeşitli faaliyetlerde bulunuyor, bilgi topluyor ve zaman zaman adam da öldürüyorlar.

Son konuda aklımıza hemen gelen bir örnek Çeçenistan'ın ikinci Devlet Başkanı Selimhan Yandarbiyev elbette. Katar'ın başkenti Doha'da sürgünde yaşayan Yandarbiyev, 11 Şubat 2004 günü GRU ajanlarının cipinin altına yerleştirdikleri bombalı suikast sonucu öldürülmüş, Katar yetkililerinin takibatları sonucu Anatoli Yablaçkov ve Vasili Pugaçyov adlı iki GRU ajanı yakalanmış, yargılanmış, suçlu bulunarak ömür boyu hapse mahkum edilmişlerdi. Daha sonraları ise Rusya'nın baskıları sonucu bu iki ajan, cezalarını Rusya'da çekmek üzere bu ülkeye iade edilmişler; ancak daha sonra ortadan kaybolup serbest kalmışlardı. Rus yetkililer de bu durumu 'Katar mahkemesi kararının Rusya'da geçerli olmadığı' şeklinde açıklamışlardı.

GRU'nun, son yıllarda ortaya çıkan bu suikastından başka muhtemelen başka benzer eylemleri de var; ama bunlar bilinmiyor, ortaya çıkmıyor. Ancak mesela GRU özel birliklerinin son Gürcistan-Rusya Savaşı'nda önemli roller oynadıkları söylenmişti. Hatta geçen ay Dubai'de öldürülen Çeçen Sulim Yamadayev'in GRU'nun Çeçenistan ve Gürcistan'da savaşan Vostok adlı özel birliğinin komutanı olduğu da... GRU şüphesiz sadece beşerî istihbarat ve eylemlerde bulunmuyor, sinyal istihbaratı denen konuda da çalışıyor. GRU'nun Uzay İstihbarat Dairesi bunu da uzaya yerleştirdiği çok sayıda askerî casus uydusu ile yapıyor.

GRU, anlattığımız gibi dünyanın en gizli istihbarat servislerinin başında geliyor. 20. yüzyılın milletlerarası ilişkiler tarihi, GRU'nun faaliyetleri bilinmeden tam anlamıyla yazılamaz kısacası. Bu da mümkün mü ya da bunu kim yapar, nasıl yapar, bilinmez...

Bu haber 1,657 defa okundu.