Türkiye üzerinden boru hattı 'kaçınılmaz'

10 Şubat 2014 11:20 tsi
Kıbrıs'ta hızlı çözüm arayışı...

İsrail’in Leviathan parselinden doğal gaz satın alınmasıyla ilgili Türk şirketlere yönelik ihalenin, gelişme aşamasında bulunduğu haber verildi. İsrailli “Globes” dergisinin atıfta bulunduğu kaynaklara dayanarak, Noble Energy, Delek ve Ratio Oil’den oluşan Leviathan konsorsiyumunun, birkaç gün önce, yılda 7–10 trilyon ayak küp doğal gaz satın alınmasıyla ilgili bir teklif sunduğunu yazan Politis gazetesi, doğal gazın borularla teslim edileceğini kaydetti.

Teklifin, İsrail’den doğal gaz satın almakla ilgilenen Türk şirketleri yanı sıra, çok uluslu şirketlere de teslim edildiğini kaydeden gazete, haberinin devamında, piyasalardan gelen mesajların, Türkiye’ye yönelik boru hattı çözümünü, avantajlı bir seçenek olarak gösterdiğini ekledi.

---

Türkiye’de faaliyet gösteren Turcas Petrol Şirketi Yönetim Kurulu üyesi, ABD’nin eski Bakü Büyükelçisi Matthew Bryza, Doğu Akdeniz’de İsrail ve Güney Kıbrıs’a ait doğal gazın, ekonomik ve siyasi olarak Avrupa’ya ihracatının iki aşamalı çözümden geçtiğini söyledi.

Kıbrıs Gazetesi’nin sorularını e-posta aracılığıyla yanıtlayan Bryza, birinci aşamanın İsrail-Türkiye boru hattı olduğunu, ikincisinin ise Güney Kıbrıs’ta bir doğal gaz sıvılaştırma (LNG) tesisinin inşa edilmesi olduğunu söyledi.

Bryza, “Şüphesiz, Leviathan (İsrail) havzasından Avrupa’ya doğal gaz taşımanın en ucuz yolu, İsrail’den Türkiye’ye deniz altından bir boru hattı döşemek” diyerek söz konusu hattın, Botaş tarafından işletilen Türk doğalgaz şebekesine veya Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı’na (TANAP) bağlanarak Türkiye-Yunanistan sınırına iletilebileceğini söyledi.

Bir başka seçeneğin ise aynı hattın Türkiye’den ayrı bir hat ile Yunanistan sınırına götürmek olduğuna işaret eden Bryza, “Bu seçenekler arasında en pahalı olanı, yani İsrail-Türkiye boru hattını, Türkiye-Yunanistan sınırına kadar uzatmak, Kıbrıs’ta bir LNG tesisi inşa etmenin maliyetinin sadece üçte biri kadardır” dedi.

Ekonomik ve siyasal olarak en iyi seçenek

Ancak ekonomik ve siyasi olarak en iyi seçeneğin İsrail-Türkiye boru hattı ile Güney Kıbrıs’ta bulunan Vasiliko’da bir LNG tesisi inşa etmek olduğunu kaydeden Bryza, sözlerine şöyle devam etti:

“İlk adım olan İsrail-Türkiye boru hattı ve ikinci adım olarak, söz konusu boru hattından sağlanacak gelir ile Kıbrıs’ta bir LNG tesisi inşa etmek. Bu iki aşamalı seçenek sadece ticari akla uygun olmakla kalmıyor, aynı zamanda Türkiye-Kıbrıs ve Türkiye İsrail ilişkilerinde olağanüstü ilerleme sağlanmasına neden olur”.

Konuyla ilgili en son Bloomberg’in internet sitesinde geçtiğimiz ay bir makale yazan Bryza, “İsrail-Türkiye boru hattı fiziki olarak Kıbrıs’a bağlanmayacak. Ancak boru hattının, Kıbrıs’ın Kıta Sahanlığı’ndan geçebilmesi için Kıbrıs Hükümeti’nin izni gerekebilir.  Bu izin de ancak Kıbrıs, Türkiye ve İsrail’in, İsrail-Türkiye boru hattı sayesinde Kıbrıs’ta inşa edilecek bir LNG tesisi için de gerekli olan geliri paylaşma konusunda anlaşmalarına bağlıdır” dedi.

Kıbrıslı Türkler dışlanırsa olmaz

Bryza, Türkiye, İsrail ve Kıbrıs arasında doğalgaz konusunda yapılacak işbirliğinin, Kıbrıslı Türkler ve çıkarlarının karar verme sürecinden dışlanması durumunda gerçekleşmeyeceğini söyledi.

“Kıbrıslı Türklerin bu süreçte tam olarak nasıl bir rol oynayacakları, Kıbrıs’ta kapsamlı bir çözüm için BM gözetiminde yapılacak görüşmeler çerçevesinde belirlenecek” diyen Bryza, adada bulunacak yaşayabilir bir çözümün, her iki toplumun çıkarlarını tatmin etmediği sürece başarısızlığa uğrayacağını ifade etti.

Bu haber 1,230 defa okundu.