İran’ın nükleer programı askeri boyutu

3 Mart 2014 14:41 tsi
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Genel Direktörü Amano, İran'ın nükleer programının askeri boyutuna ilişkin kaygılarının devam ettiğini belirtti.

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Genel Direktörü Yukiya Amano, İran’ın nükleer programına ilişkin son raporunu basına açıklarken, “İran’ın nükleer programının askeri boyutuna ilişkin kaygılarının devam ettiğini” söyledi.

Kurumun Viyana’daki merkezinde bugün başlayan yönetim kurulu olağan toplantısının açılış oturumunun ardından raporun özetini basına dağıtan Amano, İran nükleer tesislerinde ocak ve şubat aylarında denetim yaptıklarını belirterek, İran yönetiminin izin vermemesi üzerine Parçin nükleer tesisinde denetim yapamadıklarını ve bu nedenle de “Nükleer programın askeri boyutuna ilişkin kaygılarının giderilemediğini” kaydetti.

İran yönetiminden, bu kaygıları gidermek için tam işbirliği talebinde bulunduklarını ifade eden Amano, “Parçin tesislerine ve yabancı uzmanlara ilişkin bilgi talebini de yinelediklerini” bildirdi.

Parçin nükleer tesisinde denetim yapmak üzere erişim izni talep ettiklerini söyleyen Amano, “Parçin’de UAEA’nın doğrulama yapmasını engelleyecek yoğun çalışmaların sürdüğünü ve uydu  görüntülerinden Parçin’de hafriyat çalışmalarının devam ettiğini saptadıklarını” belirtti.

İran’ın 5+1 ülkeleriyle yaptığı müzakereler çerçevesinde uygulamaya koyduğu tedbirler ve taahhütlerinin “olumlu bir adım olduğunu” vurgulayan Amano, “Ancak daha fazla işbirliğine ihtiyaç duyulduğuna” işaret etti.

Amano, İran yönetiminin UAEA ile işbirliğinde bu yıl Arak ağır su üretim tesislerine ilişkin gerekli bilgileri verdiğini ve tesise kontrollü erişim sağladığını ifade ederek, “Arak ağır su üretim tesisinde 2006 yılından itibaren 100 ton ağır su üretildiğini saptadıklarını” bildirdi.

Raporunda, İran yönetiminin UAEA’ya yeni bir hafif su araştırma reaktörü inşa etmeyi planladığını bildirdiğini belirten Amano, “yeni reaktörün yerinin henüz belirlenemediğini” söyledi.

Nükleer tesislerdeki santrifüj sayısının aynı kaldığına işaret eden Amano, “İran’ın yüzde 20 zenginleştirme faaliyetini 20 Ocak 2012’den itibaren sona erdirdiğini, daha önce üretilen yüzde 20 zenginleştirilmiş uranyumun zenginleştirme oranını da düşürmeye başladığını” kaydetti.

Tahran yönetiminin UAEA’ya ilk kez IR-8 modeli gelişmiş bir santrifüje ilişkin bilgi verdiğini belirten Amano, "UAEA’nın ilk kez Şubat 2014'te santrifüj üretim ve depolama sahalarına kontrollü erişim sağladığı ve anılan tesislere ve santrifüj stoklarına ilişkin detaylı bilgi verdiğini” bildirdi.

Amano raporunda, UAEA müfettişlerinin İran’da 17 tesis ve 9 bölgede güvence denetimi uygulamasına devam ettiğini kaydetti.

Kurumun Viyana’daki merkezinde bugün başlayan yönetim kurulu olağan toplantısında 35 ülkenin heyet başkanları toplantının bugünkü oturumundan itibaren Amano’nun sunduğu rapora ilişkin sözlü beyanlarda bulunacaklar.

Diplomatik kaynaklar, yönetim kurulu üyesi ülkelerin İran’ın nükleer programına ilişkin yeni bir karar tasarısı sunmasının beklenmediğini bildirdiler.

Toplantının 7 Mart Cuma gününe kadar devam etmesi planlanıyor.

AA

Bu haber 547 defa okundu.