Sovyetler Birliğinin eski lideri Mihail Gorbaçov, Batılı ülkeler ile Rusya arasında güven ortamının çöktüğünü belirterek, Dünya yeni bir soğuk savaşın eşiğinde dedi.
Gorbaçov, Berlin Duvarının yıkılmasının 25inci yıl dönümünde, Yeni Politika Forumu tarafından Berlinde düzenlenen Yeni Krizler, Yeni Şüpheler, Yeni Duvarlar başlıklı panelde yaptığı konuşmada, Batılı ülkelerin politikalarını eleştirdi.
1989 yılında Berlin Duvarının yıkılması ve devamında Soğuk Savaşın sona ermesinin ardından Avrupada barış, istikrar ve işbirliği için büyük bir fırsat yakalandığını ancak Batılı ülkelerin son 20 yılda izlediği politika nedeniyle bunların değerlendirilemediğini savunan Gorbaçov, şöyle konuştu:
Soğuk Savaşın sona ermesi, yeni bir Avrupa ve daha güvenli bir dünya düzeni yolunda bir başlangıçtı. Ancak Batı, özellikle de ABD, söz verildiği gibi Avrupa güvenliği için yeni kurumlar ve mekanizmalar inşa etmek yerine, zafer havasına girdiler. Rusyanın zayıflamasından, dengeleyici bir karşı gücün olmamasından yararlanıp, dünyanın tek lideri gibi davranmaya başlayıp, birçoklarının uyarısını artık dikkate almamaya başladılar. Geçen birkaç ayda yaşanan olaylar, dar görüşlü politikaların, bir tarafın diğer partnerlerin çıkarlarını görmezden gelmesinin, kendi isteklerini ve oldu bittileri dayatmak istemesinin sonucudur.
Dünyanın Berlin Duvarının yıkılmasından bu yana hiç bir zaman bugünkü kadar gergin bir ortamda olmadığını kaydeden Gorbaçov, dünyanın büyük güçleri arasında diyaloğun kopmasından büyük endişe duyduğunu anlattı.
Ben her zaman kendimi iyimser bir insan olarak görürüm. Ancak kabul etmeliyim ki mevcut durumda iyimser olmak çok zor diyen Gorbaçov, Dünya yeni bir Soğuk Savaşın eşiğinde. Hatta bazıları bunun çoktan başladığını söylüyor şeklinde konuştu.
Güven ortamı çöktü
Soğuk Savaşın bitmesinin ardından Rusya ile Batı arasında kurulmaya çalışılan güven ortamından artık söz edilemediğine işaret eden Gorbaçov, BM Güvenlik Konseyinde artık karar alınamadığını, bu konuda kaygılı olduğunu söyledi.
Gorbaçov, sözlerini şöyle sürdürdü:
Son birkaç ay içinde yaşananları, güvenin çökmesi olarak nitelendirebilirim. Güven ortamı, Soğuk Savaşın sona ermesiyle karşılıklı çabalar ve çok büyük emek verilerek oluşturulmuştu. Bu güven olmadan, bugünün küresel dünyasında uluslararası ilişkiler düşünülemez.
Gorbaçov, Berlin Duvarının yıkılmasının ardından Moskovaya verilen sözlere rağmen NATOnun genişlemeye devam etmesinin, Yugoslavyada yaşananların, Kosovanın bağımsızlığının, ABDnin füze kalkanı projesinin, Irak ve Libyada yapılan operasyonların ve son olarak Suriyede yaşananların, bu güvenin çökmesine neden olan gelişmeler olduğunu kaydetti.
ABD, Almanyadan korkuyordu
80li yılların sonunda izlediği reform politikalarıyla Soğuk Savaşın sona ermesinde etkili olan, Berlin Duvarının yıkılması ve iki Almanyanın birleşmesine katkıda bulunan Gorbaçov, o dönemde yaşananlara ilişkin açıklamalarda bulunurken, ABD, İngiltere ve Fransanın Almanya konusunda kuşkuları bulunduğunu iddia etti.
Gorbaçov, dönemin ABD Başkanı George H. W. Bush ile yaptığı görüşmelerin ayrıntılarını anlatırken şunları kaydetti:
Ben Almanyanın tarafsız kalmasından yanaydım. Başkan Bush karşıydı. Bana, Almanlardan korkuyor musunuz? diye sordu. Bush, Almanyanın NATOya dahil edilmesini istiyordu. Bu şekilde Almanyayı kontrol edebileceklerdi. Ben de ona şunu söyledim. Öyle anlaşılıyor ki Almanyadan korkan sizsiniz.
Diyalog canlandırılmalı
Gorbaçov, Batı ile Rusya arasında güven ortamının çökmesinin en çok Avrupaya zarar verdiğini iddia ederken, Almanya ile ilişkilerin geleceği konusunda da uyarıda bulundu.
Eski Rus lider, Mevcut durumun devam etmesi, kısa zaman öncesine kadar örnek olarak görülebilecek ilişkilerimize kalıcı zarar verebilir. Unutmayalım ki Rusya-Almanya ortaklığı olmadan, Avrupada güvenlik olamaz ifadelerini kullandı.
Bugün Batı ile Rusya arasında diyaloğun ve güven ortamının yeniden tesis edilmesi, tarafların birbirini dinlemesi gerektiğini vurgulayan Gorbaçov, şunları kaydetti:
Sizlere, Başkan Putinin Valdai Forumunda yaptığı açıklamayı dikkatli bir şekilde dikkate alma tavsiyesinde bulunmak istiyorum. Putin konuşmasında Batıyı ve özellikle ABDyi sert bir şekilde eleştirdi. Ancak yine de konuşmada, gerilimi düşürme ve ortaklık yönünde yeni bir zemin inşa etme iradesini görüyorum. Bir an önce karşılıklı suçlamalardan ve polemiklerden vazgeçmeli, uzlaşma noktalarını aramalıyız. Her iki tarafa da zarar veren yaptırımlar, aşamalı olarak kaldırılmalıdır.
AA
Değerli okuyucumuz,
Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
· Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
· Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
· Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
· Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
· Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
· Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.
Yorumlar
+ Yorum Ekle