Sivil irade ve hukukun üstünlüğünü hâkim kılmak için mevzuatlarda yapılan değişiklikler sürüyor.
Bu çerçevede siyasetçiler ile bürokrasi ve yargı arasında soruna neden olan, devletin işleyişinde aksamaya yol açan tüzük ve yönetmeliklerle ilgili önemli bir düzenleme hayata geçiriliyor.
Ocak ayında kamuoyuna açıklanacak 'sivil anayasa' taslağında yer alan düzenlemeyle yasaların nasıl uygulanacağına ilişkin hükümler içeren 'tüzük'ler, Türk Hukuk Mevzuatı'ndan çıkarılıyor. Böylece 'emzirme Odaları'ndan at yarışlarına kadar mevzuattaki yüzlerce tüzük tarih olacak. Tüzüklerin kaldırılmasının ardından önem kazanacak olan yönetmelikler için ise kapsamlı bir düzenlemeye gidiliyor. Anayasa'da yapılacak değişiklikle Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin görevleri arasına yönetmeliklerin onayı da giriyor. Bakanlık ve kurumlar, Meclis denetiminden geçirmeden yönetmelik çıkaramayacak. Değişikliklerle yasa koyucu olan Meclis iradesi, bürokrasiye hâkim kılınacak. Mevcut uygulamada Danıştay, yasalara aykırı olduğu gerekçesiyle tüzük ve yönetmelikleri iptal edebiliyor.
Kamuoyunun aylardır tartıştığı "sivil anayasa" Türk hukuk sisteminde köklü değişiklikler öngörüyor. AK Parti'nin hukukçu kurmaylarının son rötuşları yaptığı taslak ile Anayasa ve yasalardan sonra en önemli kurallar bütünü olan "tüzük" uygulaması tarihe karışıyor. Anayasa değişikliği gerçekleşirse bundan sonra "tüzük" diye bir kavram hukuk mevzuatında yer almayacak. Yürürlükte olan tüzükler de işlerliğini kaybedecek. Hukuk sistemimize göre, devlet işleyişinde Anayasa ve yasaların ardından tüzük ve yönetmelikler geliyor. Anayasa ve yasaları TBMM çıkarıyor. Tüzük çıkarma yetkisi ise Bakanlar Kurulu'na ait. Anayasa'nın 115. maddesine göre; kanunun uygulanmasını göstermek veya emrettiği işleri belirtmek üzere, kanunlara aykırı olmamak ve Danıştay'ın incelemesinden geçirilmek şartıyla tüzük çıkarılabiliyor. Danıştay, yasalara aykırı olduğu gerekçesi ile tüzükleri iptal edebiliyor.
Devlet işleyişinde yönetmeliklerin de önemli bir yeri bulunuyor. Yönetmelikler, bakanlıklar ve kurumlar tarafından işlemlerin nasıl yürütüleceğini belirlemek amacıyla çıkarılan kuralları belirliyor. Yönetmeliklerin tüzüklere aykırı olmaması gerekiyor. Tüzüklerin tarihe karışması ile birlikte yönetmelikler daha önemli bir konuma yükselecek. AK Parti, yine hükümet uygulamaları ile Danıştay arasında büyük sorunlara yol açan yönetmeliklere ilişkin de kapsamlı bir düzenleme yapma kararı aldı. Anayasa'da yapılacak değişiklikle TBMM'nin görevleri arasına yönetmeliklerin onayı da giriyor. Buna göre, yönetmelik yayınlamak isteyen bakanlık ve kurumlar, Meclis'teki ilgili ihtisas komisyonuna başvuracak. Meclis Komisyonu, yönetmeliği onayladığı gibi geri de çevirebilecek. Gerekli gördüğü şekilde yönetmeliği düzeltebilecek.
Hukuk mevzuatımızda birbirinden farklı konu ve alanlarda yüzlerce tüzük bulunuyor. Son 20 yılda çıkan tüzüklerden bazıları şunlar:
Futbol Müsabakalarında Müşterek Bahis Tüzüğünde Değişiklik Yapılmasına Dair Tüzük
Hayvan Rehni Tüzüğünde Değişiklik Yapılmasına Dair Tüzük
Gemi Adamlarının Yeterliliği ve Sayısı Hakkında Tüzük
Grev ve Lokavtlarda Mülkiye Amirlerince Alınacak Tedbirlere Dair Tüzük
Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Ait Eserlerden Faydalanma Usul ve Esasları Hakkında Tüzük
Gebe veya Emzikli Kadınların Çalıştırılma Şartlarıyla Emzirme Odaları ve Çocuk Bakım Yurtlarına Dair Tüzük
Yurtdışında Görevlendirilecek Memurların Seçim Esaslarına Dair Tüzük
Gümrüğe Terk Edilen, Terk Edilmiş Sayılan, Müsadere Edilen Eşyanın Tasfiyesine İlişkin Tüzüğe Geçici Bir Madde Eklenmesine İlişkin Tüzük
Grev ve Lokavtlarda Mülkî İdare Amirlerince Alınacak Önlemlere İlişkin Tüzük
Polis Vazife ve Selahiyet Nizamnamesinin Bir Maddesinin Değiştirilmesine Dair Tüzük
Din Şûrası Tüzüğü
Konut Kapıcıları Tüzüğü
At Yarışları Tüzüğü'nde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Tüzük
zaman
Değerli okuyucumuz,
Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
· Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
· Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
· Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
· Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
· Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
· Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.
Yorumlar
+ Yorum Ekle