Ve yarış başlıyor!

3 Ocak 2008 09:39 tsi
Hillary mi Obama mı, Romney mi Huckabee mi derken ABD’de önseçim süreci bugün resmen başlıyor.

Iowa eyaletinde başlayan süreç, ağustos sonu ve eylül başında Demokrat Parti ve Cumhuriyetçi Parti’nin başkan adaylarının ilan edilmesiyle son bulacak.

ABD’de 4 Kasım günü ülkenin ve dünyanın gelecek dört yıl için kaderini önemli ölçüde belirleyebilecek yeni başkanın seçilmesiyle sonuçlanacak siyasi süreç bugün başlıyor.

Demokrat ve Cumhuriyetçi partilerin başkan aday adayları, "Sadece domuz ve mısırdan ibaret değiliz" sloganıyla tanınan Iowa eyaletindeki "ilk" önseçim sınavına çıkıyorlar. Üç milyonluk nüfusunu beyaz çiftçilerin oluşturduğu Iowa eyaleti, kazanan aday adaylarına verdiği "sürükleyici güç" ve sonuçların medyadaki yansıması nedeniyle önem taşıyor.

Örneğin, başkanlık seçimini kaybetmesine rağmen, dört yıl önce Iowa’da kazanan Senatör John Kerry "Demokrat Parti’nin Başkan Adayı" olmuştu. Buna karşılık, Bill Clinton, Iowa’daki önseçimi kaybetmiş ama başkanlık yarışını kazanmıştı.

KIZILDERİLİ USULÜ

Iowa’daki önseçim türü "caucus" olarak adlandırılıyor. Amerikan yerlisi Kızılderililer’den alınan bu sistemde, parti üyeleri gruplar halinde eyaletin birçok yerinde biraraya geliyorlar. Kızılderililer, bu toplantılarda, çeşitli konuları tartışmak için kabile liderlerini buluştururdu. Parti üyeleri, daha sonra gruplar halinde bir başkan aday adayına bağlılığını ortaya koyuyor. Bu gruplar arasında görüş alışverişi ve tartışmalar da yaşanıyor. Bir liderin o eyalette önseçim barajını aşması için yüzde 15’lik desteğe sahip olması gerekiyor. Aksi halde desteği az olan adaylar, kendi gruplarını şanslı bir adaya yönlendiriyor. Bir aday adayına bağlı olarak toplantıya giren bir seçmen grubu, karşılıklı düşünce alış verişinden sonra tamamen farklı bir aday adayının safına geçebiliyor.

Bu nedenle "caucus" türü önseçimler kamuoyu yoklamalarına çok ters düşen sonuçlar üretebiliyor.

YAZ SONU BELLİ OLACAK

8 Ocak’ta New Hampshire eyaletinde yapılacak önseçimlerde ise seçmenler "doğrudan ve bir aday adayı için" oy kullanacaklar. Bu ay içinde, Wyoming, Michigan, Nevada, South Carolina ve Florida’da önseçimler yapılacak. Gelecek ay ise 5 Şubat siyasetin en kritik günü olacak. 5 Şubat’ta, 22 ayrı eyalette birden önseçim yapılacak. Bunlar arasında, "aday adaylarına en fazla delegeyi kazandıracak" olan California, New York ve Illinois gibi "büyük ve kalabalık" eyaletler de yer alıyor.

6 Şubat günü, iki partide de kimin "aday" olacağının resminin ortaya çıkacağı tahmin ediliyor. Önseçim süreci 3 Haziran’da son bulacak. Demokrat Parti, büyük kongresini 25-28 Ağustos’ta Denver’da, Cumhuriyetçi Parti, 1-4 Eylül’de Minneapolis’te yapacak. Bu kongrelerde her iki partinin "başkan ve başkan yardımcısı adayları" resmen ilan edilecek ve 4 Kasım günü sona erecek "başkanlık seçim süreci" başlayacak.

hurriyet

Bu haber 234 defa okundu.