İyileşeceğim derken daha da hasta olmayın

28 Ocak 2008 16:54 tsi
Gereksiz ilaç kullanmak erken yaşlandırıyor. Bu uyarıyı sakın yanlış anlamayın! Doktorunuzun önerdiği ilaçları mutlaka kullanın, ama "nasıl, ne zaman, ne süre ile ve niçin" kullanacağınızı öğrenin. Komşunuzun, arkadaşınızın veya başka bir hastanın tavsi

İLAÇ kullanmak dikkat istiyor. İlaçlarınızdan fayda yerine zarar görmek istemiyorsanız ilgili ve bilgili bir hasta olmanız gerekiyor. İlacın, size neden önerildiğini, ne süre ile kullanmanız gerektiğini iyi anlayın. İlacın saklama şeklini, aç mı tok mu alınacağını, günün hangi zamanlarında alınması gerektiğini öğrenin. Eğer kullandığınız başka bir ilaç (veya ilaçlar) varsa bunu doktorunuza belirtin. Yeni kullanmaya başlayacağınız ilaç ile önceki ilacınız arasındaki geçimsizlik, beklenmeyen bazı reaksiyonlara sebep olabilir. Doktorunuza kullandığınız vitamin, mineral ve diğer besin desteklerini de söyleyin.

DOKTORUNUZA SORUN

Doktorunuzu ziyarete giderken kısa notlar hazırlayın. Bu notlara kullandığınız ilaçları da yazın. Doktorunuzun ofisinden ayrılmadan önce, hastalığınızın ne olduğunu ve ilaçlarınızın kullanımına ilişkin bilgileri doğru öğrenmeye gayret edin. Doktorlar, bazen ilaç önerirken, daha önceden kullandığınız ilaçları sormayı unutabiliyor. İletişim eksikliği hayatı tehdit edebilecek ilaç reaksiyonlarına yol açabiliyor.

İlaçlar dikkatsiz kullanılınca organ ve dokularda hasarlar ortaya çıkabiliyor. Bu hasarlar ya ciddi bazı hastalıklara (hepatit, nefrit, cilt döküntüleri...) ya da erken yaşlanmaya neden oluyor. İlaçlardan en çok zarar gören organlar karaciğer, böbrek ve cilt. Doktorunuz ilaçlarınızı reçete ederken -eğer varsa- ilaç alerjilerinizi belirtin. Daha önce kullandığınız ama sorun yaşadığınız, örneğin midenize dokunan, bulantı yapan ilaçlar varsa, hatırlatın.

Uyarılarımızı, "İlaç kullanmayın" veya "Doktorunuzun verdiği ilaçlara çok güvenmeyin" şeklinde değerlendirmeyin! Bizim söylemek istediğimiz bilgisiz ilaç kullanmanın size ciddi zararlar verebileceği, sağlığınızı bozabileceği ve yaşam süresi beklentinizi düşürebileceğidir.

İlaçlar tedavinin en önemli unsurlarıdır ama siz yine de ilaç kullanırken dikkatli olun. Evinizde bir "sağlık dolabı" oluşturun, ama bir eczane haline de getirmeyin. Her sorunda hemen ilaca sarılmayın. Ağrı kesici, ateş düşürücü veya mide rahatlatıcısı da olsa doğal, basit çözümler arayın. İlaca son çare gibi bakın. İlaçlarınızı zamanından önce de kesmeyin. Kullanım sürelerini keyfinize göre de uzatmayın. Doz ve zaman ayarlarıyla kendi kendinize oynamayın.

ECZACINIZLA DOST OLUN

İlaçlara bağlı problemlerin çözümünde eczacılara önemli görevler düşüyor. Doktor reçetelerinin -benimkiler de dahil- daha okunabilir olması, daha açık ve dikkatli yazılması, ilaç kullanma tariflerinin eczacılar tarafından hastalara doğru ve tam aktarılması şart! Eczacınızın ilaçlar hakkında sizi bilgilendirmede önemli görevleri var. Eczacıların ilaçların yapısı yönünden ciddi bir bilgi birikimi var. Bazı konularda en az doktorlar kadar bilgi sahibiler. Ayrıca, bir sorun olunca, eczacılara ulaşmak doktorlara ulaşmaktan daha kolay! Üstelik onlara bir şey sormak için ne iyi ki- herhangi bir ücret de ödemeniz gerekmiyor! Eczacınızdan bir tıbbi danışman gibi de faydalanın. Sık sık eczane değiştirmeyin. Aynı eczaneden alışveriş yapmaya, eczacınızla arkadaş olmaya çalışın. İyi bir eczacı reçetedeki eksiklikleri, hataları erkenden fark eder. Sizi de, doktorunuzu da uyarır, oluşabilecek sorunları engeller.

BİR SORU BİR CEVAP: CHECK-UP MI, RİSK ANALİZ Mİ?

NE ZAMAN YAPTIRMALI

Özel bir sağlık sorununuz veya hastalığınız yoksa, sağlık riski tarama programınızın takvimini şu şekilde yapabilirsiniz:

Yirmili yaş diliminde iki kez

Otuzlu yaş döneminde iki-üç kez

Kırklı yaş periyodunda üç-dört kez

Ellili yaş sonrasında yılda bir kez.

Yeni yıl yeni bir sağlık programına başlamanız, bir sağlık riski taramasından geçmeniz için iyi bir fırsat olabilir. Eğer şimdiye kadar herhangi bir sağlık taramasından geçmediyseniz bu öneri aklınızda olsun.

Hangisi güvenli

Koruyucu tıp, check-up yerine "sağlık riski analizini" benimsiyor. Sağlık riski analizlerini check-up’tan daha güvenli buluyor. Bunun için birçok sebebi var. Sağlık riski analizlerinin "kişiye özel olmaları ve daha detaycı planlanmaları" farklılıkların başında geliyor. Bu analizlerde sadece kan tetkiklerine ve görüntülüme incelemelerine dayalı check-up’lardan oldukça farklı bir yol izleniyor. Tam teşekküllü, tecrübeli bir sistemde uygulanan risk analizleri özetle şöyle yapılıyor:

İşe genetik mirasınızı sorgulayarak başlıyor. Aile ağacınıza bakarak "sık görülen sorunlar"ın daha dikkatle gözden geçirildiği bir program hazırlıyor.

Bu programlarda beslenme uzmanları, psikologlar ve egzersiz danışmanları da yer alabiliyor. Ruhsal durumunuz, beslenmeniz, bedensel aktiviteniz, yaşam tarzınız iyice araştırılıyor. Bu bilgiler size özel muhtemel problemlerin erkenden fark edilmesini sağlıyor.

Fizik muayene bulgularınız, önceki döneme ilişkin sağlık öykünüz, genetik mirasınız, beslenmeniz, yaşam biçiminiz ve çevresel kuşkular birleştirilince sağlık riskleriniz daha kolay belirleniyor. Yapılacak analizler buna göre yeniden şekillendiriliyor. Bir başka deyişle fabrikasyon bir üretim haline gelen sıradan check-up programları sağlık riski analizlerinde size özel dikilmiş, usta bir terzi işi "Made to measure" elbiseye dönüşüyor. Bütün bunlar erken tanıyı kolaylaştırıyor.

Hürriyet

Bu haber 226 defa okundu.