Avrasya NATO’ya alternatif

10 Haziran 2008 13:42 tsi
Avrasya'da Amerika gibi bir faktörün zayıflaması veya tamamen devre dışı bir konuma gelmesi durumunda bölgede dengeler, ŞİT ve diğer organizasyonlar ve haliyle Çin ve Rusya'nın lehine değişebilir.

A. Aydoğan Kalabalık / Bişkek

Rusya BDT ülkelerini bir çatı altında toplayarak, Çin ile birlikte genel anlamda Batı, askeri alanda ise NATO'ya karşı yeni bir birlik oluşturma konusunda yeni stratejiler geliştirme peşinde.

BDT üyesi ülkelerin 2020 yılına kadarki ekonomik kalkınma stratejilerini görüşmek üzere, devlet başkanları seviyesinde Sankt Petersburg'da gerçekleştirdikleri ekonomi forumu, dünya ve Avrasya güç dağılım dengesinde yeni gelişmelerin yaşanabileceği işaretleri verdi.

Sankt Petersburg'da Özbekistan lideri Kerimov ve Medvedev arasında yapılan ikili görüşmede Kerimov, Avrasya Ekonomik Topluluğu (AET) ve Kollektif Güvenlik Anlaşması Organizasyonu'nun (KGAO) tek bir çatı altında toplanması gerektiğini söyledi.

İki organizasyonun reforma edilmesi gerektiğinin altını çizen Özbek lider, 'İki organizasyonun birleştirilmesi olumlu sonuçlar verecektir. Şanghay İşbirliği Örgütü ve KGAO'nun gelişme dinamikleri bulunmaktadır. Buna rağmen, AET ve KGAO toplantı gündemleri açısından birbirini tekrar etmekte ve birleştirilmesi gerekmektedir.' Dedi.

Özbekistan'ın stratejik ve kilit ortak olduğunu ifade eden Medvedev, Kerimov tarafından önerilen AET ve KGAO'nun tek bir çatı altında birleştirilmesi önerisini BDT'ye üye diğer ülkelerin liderleri ile görüşeceğim." Şeklinde konuştu.

AET Rusya, Kazakistan, Özbekistan, Ermenistan, Kırgızistan, Beyaz Rusya ve Tacikistan ortaklığı ile kuruldu. Organizasyona üye ülkeler arasında serbest ekonomik bölge oluşturulması, gümrüklerin birleştirilmesi ve ortak para birimine geçilmesini öngörüyor.

KGAO ise Rusya, Kazakistan, Özbekistan, Kırgızistan, Beyaz Rusya ve Tacikistan arasında 90'lı yılların sonlarında yapılan güvenlik anlaşmaları sonucunda oluşturuldu. KGAO, topluluğa üye herhangi bir ülkeye saldırılması durumunda bu ülkeye askeri yardım yapılmasını öngören bir nevi güvenlik paktı özelliği taşıyor.

Rusya ve Çin'in liderliğinde Avrasya ülkeleri arasında bu tür antlaşmalar sıkça imzalanıyor. Bu güne kadar Şanghay İşbirliği Teşkilatı dışındaki birliktelikler dünya ve Avrasya stratejilerine ciddi etki edemedi.

Ancak, Avrasya'da Amerika gibi bir faktörün zayıflaması veya tamamen devre dışı bir konuma gelmesi durumunda bölgede dengeler, ŞİT ve diğer organizasyonlar ve haliyle Çin ve Rusya'nın lehine değişebilir.

Rusya Devlet Başkanı Medvedev'in, 12. Saint Petersburg Uluslararası Ekonomi Forumu'nda yaptığı açılış konuşmasında, Moskova'nın dünyanın en önemli finans merkezi olacağını ifade ederek, bu konuda hazırlanan planın kısa süre sonra yürürlüğe gireceğini açıklaması ve ABD'nin dünya ekonomisinde oynadığı rolün elindeki imkânlarla örtüşmediğini söylemesi dikkat çekiciydi.

Amerika'nın Irak'a saldırmasına ekonomik ve politik çıkarlarından dolayı en fazla karşı çıkan ülkelerden birisi olan Putin Rusyası, akabinde artan petrol ve enerji fiyatlarından dolayı bu savaştan en avantajlı çıkan ülke oldu.

Siyaset bilimciler, Kerimov'un önerisinin önemli olduğunu, altyapısının iyi hazırlanarak gerçekleştirilmesi durumunda bölgede, Avrupa Birliği ve NATO'ya karşı önemli bir güç oluşturabileceğini ifade ediyorlar.

Avrupa Birliği ve NATO'ya kilitlenmiş olan Türkiye'nin, bu tür oluşumları en azından yakından takip etmesi kuşkusuz çıkarına olacaktır.

dunyabülteni.com

Bu haber 694 defa okundu.