Türkiye ne yapmalı?

Gürcistan ve Rusya tehlikeli bir savaşın eşiğinde… Türkiye’nin kuzey doğu sınırı yeni bir istikrarsızlığa doğru adım atıyor. Gürcistan Güney Osetya’yı vururken ajanslardan gelen haberler Rusya’nın karşılık verdiği, durumun büyüyebileceği yönünde.

Gürcistan Güney Osetya savaşı başlamış görünüyor. Başkan Saakashvili Gürcistan ordusunun Güney Osetya’nın merkezini ele geçirdiğini açıkladı. Diğer yandan bu çatışmalar sırasında bazı Rus uçaklarının Gürcü üslerini vurduğu belirtiliyor. Rusya Devlet Başkanı Medvedev Rus Güvenlik Konseyi’ni toplama kararı aldı.

Oysa Gürcistan, Türkiye’nin bölgedeki en yakın müttefiklerinden birisi. Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattıyla, Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan arasında gelişen ilişkiler, Bakü-Tiflis-Kars demir yolu hattıyla perçinlenmişti. Türkiye Tiflis’e üst düzeyde askeri yardımda bulunurken, amaç kuzey doğu sınırımızda istikrarlı bir ekonomik bölge yaratmaktı. Ancak bu istikrarlı yapı bozuluyor. Şimdi soru şu? Bölge nereye gidiyor? Türkiye ne yapmalı?

Bu soruları USAK Kafkasya Araştırmaları Uzmanı Doç. Dr. Kamer Kasım’a sorduk. İşte aldığımız yanıtlar…

Gürcistan Güney Osetya ile çatışmaya girdi. Ajanslardan Rusya’nın da Gürcistan’a müdahale ettiği haberleri geliyor. Hemen yanıbaşımızda, kuzeyimizde neler oluyor?

Gürcistan bağımsızlığından bu yana Güney Osetya ve Abhazya’da toprak bütünlüğü ile ilgi sorun yaşıyor. Ancak Güney Osetya’ya daha farklı bakıyor Gürcü yönetimi. Ve oradaki sorunu bir an önce çözmek istiyor. Güney Osetya’da ayrılıkçı özerk bir yapı vardı. Rusya da Gürcistan’ın iç problemlerinde ayrılıkçı olan tarafları destekledi şu ana kadar. Hatta bir dönem Gürcistan’daki Ermeni azınlığı bile destekledi. Ancak son dönemde renkli devrim sonrasında, Gürcistan’a Amerikan askerinin yerleşmesi, Türkiye’nin ülkeyle kurduğu askeri ilişkiler ve Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattı Gürcistan’ın toprak bütünlüğünü batı için önemli hale getiriyor. Ancak Rusya da diğer yandan Gürcistan’a batıya yönelirseniz toprak bütünlüğünüzü sarsarım mesajı veriyor. Gürcistan’ı bu şekilde kontrol altında tutmaya çalışıyor. İşte bu yüzden Gürci yönetimi askeri harekatta bulundu. Rusya da barış gücü altında Güney Osetya’ya destek veriyor.

Neden Abhazya değil de Güney Osetya?

Çünkü Gürcü yönetimi Rusya’nın, özellikle yeni başkan Medvedev’in böyle bir harekete nasıl tepki vereceğini ölçmek istedi. Ayrıca Gürcistan Rusya’nın Güney Osetya’ya daha farklı yaklaşacağını düşünüyor. Güney Osetya Gürcistan sınırları içinde. Kuzey Osetya da Rusya toprağı. Yani Güney Osetya bağımsız olursa kuzeyle birleşir, bu da Rusya’nın toprak bütünlüğünü tehlikeye sokar tartışmaları yaşanıyor Rusya’da. Ancak gördüğüm kadarıyla bölgede durum ciddileşiyor.

Türkiye ile Gürcistan’ın ilişkileri üst düzeyde. Tiflis, Türkiye’nin Azerbaycan’la kurduğu ekonomik pazarın üçüncü ayağı. Sizce Türkiye nasıl bir tepki vermeli bu gelişmeye?

Türkiye Gürcistan’ın toprak bütünlüğünü savunuyor en başından beri. Ancak bölgesel bir güç olduğu için Abhazya ile Gürcistan arasında arabulucu rol de oynadı. Ancak ne olursa olsun Türkiye’nin Gürcistan’a yönelik hamleleri Rusya tarafından olumsuz karşılanıyor. Çünkü Türkiye bu ülkeleri kendisiyle birlikte batıya yaklaştırıyor. Gürcistan’ı istikrarsızlaştıracak her hareketin Türkiye’nin çıkarına olmadığı kesin. Ancak yine de bu gelişmeler Türkiye’de yankı bulmuyor. Özellikle basında. Gelişmelerin Dışişleri düzeyinde yakından izlendiğini düşünüyorum.

iyibilgi.com