İşte saat uygulaması formülü

11 Ağustos 2008 09:23 tsi
Saatlerde artık oynama yapılmaması kararlaştırılmıştı. Ancak ileride mi geride mi olacağı tartışılıyordu. Sonunda iki yıl sonra devreye girecek formül bulundu.

Gün ışığından daha fazla istifade etmek amacı ile yapılan yaz saati uygulamasının bütün yıla yayılması iki sene gecikecek. Enerji Bakanlığı'nın tasarrufu artırmak ve bu sayede elde edilen kazancı senenin tamamına yaymak amacıyla başlattığı girişim, Dışişleri Bakanlığı ile hava yolları, banka, borsa ve medya kuruluşlarının muhalefetine takılmıştı.

Saatler iki yıl daha geri alınacak sonra 30 dakika ileride kalacak

Dışişleri, Avrupa ile ilişkilerin bu durumdan olumsuz etkileneceğini öne sürerken, söz konusu sektörler de yurtdışı operasyonlarında büyük sıkıntı yaşayacaklarını dile getirmişlerdi. Enerji Bakanlığı, Dışişleri haricindeki muhalifleri ikna etmeyi başardı. Buna göre sektörlere adaptasyon için iki yıl mühlet verilecek.

Ayrıca zaman diliminde esas alınan meridyen değiştirilecek. Bütün yıl boyunca GMT 2,5 saat dilimine geçilecek ve saatler, Ordu-Fatsa ve Gaziantep hattından geçen 37,5 derece doğu meridyeni referans alınarak ayarlanacak. Dolayısıyla Bakanlar Kurulu'nun onay vermesi halinde 2011 yılından itibaren saatler bu kez 'yarım saat' ileri alınacak ve bu haliyle bırakılacak.

 

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, yıl boyunca aynı saat diliminde kalınması (yaz saati uygulamasının kaldırılması) ve zamanın belirlendiği referans meridyenin değiştirilmesi konusunda kurum ve kuruluşlarla konsensüs sağladı. Dışişleri Bakanlığı ise halen karşı çıkıyor. Enerji Bakanlığı'na bu konudaki olumsuz görüşlerini ileten bakanlık, uygulamanın Avrupa Birliği ile ticaret hacmini olumsuz etkileyeceği yönünde kaygıları bulunduğunu belirtti. Yetkililer, uygulamanın teknik kısımlarını doldurmaya çalışıyor. Uygulamanın başlama tarihi olarak önce 29 Mart 2009 tarihi benimsendi. Ancak, gelen tepkilerin ardından 2 yıl kadar geçiş ve adaptasyon süresi tanınmasına karar verildi. Uygulama yürürlüğe girdiğinde Türkiye; Ordu-Fatsa ve Gaziantep hattından geçen 37,5 derece doğu meridyenini referans meridyeni olarak kabul edecek. Halihazırda kış aylarında; İzmit'ten geçen 30 derece doğu boylamı referans meridyeni ve GMT 2 zaman dilimi, yaz aylarında ise Iğdır'dan geçen 45 derece doğu boylamı referans meridyeni ve GMT 3 zaman dilimi esas alınıyor.

Yılın 5 ayında kış, 7 ayında ise yaz saati uygulaması yapılıyor. Türkiye'nin doğusu ile batısı arasındaki zaman farkı 1 saat 16 dakika olduğu için, özellikle doğu bölgelerinde kışın güneşin erken saatlerde batmasının halkı sosyal, psikolojik ve ekonomik olarak olumsuz etkilediği belirtiliyor. Bunun yanında aydınlatma gereksiniminden dolayı elektrik tüketimi de oldukça artıyor. Ayrıca bu dönemde akşamın erken olmasından dolayı, trafik yoğunluğu ve kazalarda artışlar görüldüğü de belirtiliyor. Yılda 7 ay olarak uygulanan ileri saat uygulamasında 1 milyar kilovatsaatin üzerinde elektrik tasarrufu sağlandığı, uygulamanın yıla yayılmasıyla tasarruf miktarının artacağı ifade ediliyor. Havanın erken karardığı doğu illerinde enerji tüketiminin azalacağı belirtiliyor. Uygulamadan yılda 132 milyon YTL tasarruf sağlanıyor.

İleri-geri saat uygulamasından vazgeçilmesi için 697 sayılı kanunun 2. maddesinde geçen "Greenwich'e göre 30'uncu derecede bulunan boylam dairesi Türkiye Cumhuriyeti saatleri için esas alınır. Ayrıca başlangıç ve bitiş tarihleri belirtilmek ve bir saati aşmamak şartıyla yaz saati uygulamaya Bakanlar Kurulu yetkilidir." ifadesinin, "Greenwich'e göre 37,5 derecede bulunan boylam dairesi bütün Türkiye Cumhuriyeti saatleri için esas alınır." şeklinde değiştirilmesi gerekiyor. Ancak değişikliğin Bakanlar Kurulu kararıyla da yapılabileceği kaydediliyor.

4,5 milyar kişinin yaz saati ile ilgisi yok

Dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 77'si (yaklaşık 4,5 milyarı) yaz saati uygulaması yapmıyor. İleri-geri saati AB ülkeleri, ABD, Kanada, Meksika, Şili ve Mısır uyguluyor. Genel uygulamaya bakıldığında, ülkelerin doğularından geçen meridyenleri referans aldıkları görülüyor. Örneğin Yunanistan ve Bulgaristan'ın referansı, İzmit'ten geçen 30 derece doğu boylamı. Yaz saatine geçerken de Iğdır'dan geçen 45 derece doğu boylamını kullanıyorlar. Türkiye ise tam tersine AB ülkelerine uyum sağlamak için batı bölgesinden geçen 30 derece doğu meridyenini referans olarak alıyor.

 

Bu haber 362 defa okundu.