Rusya-Gürcistan: Sorular ve cevaplar

11 Ağustos 2008 21:24 tsi
Güney Osetya'da çatışmalar sürerken, çatışmanın taraflarının olası stratejileri ve bölgeyle ilgili soruların olası yanıtları tartışılıyor. Rusya ile Gürcistan arasındaki savaşın iç yüzünü anlamak için bu soruları ve cevaplarını bilmek gerek...

ÇATIŞMA NEDEN BAŞLADI

Yanıtlar büyük ölçüde farklı. Güney Osetya'da gerginlik son haftalarda artmıştı ve taraflar birbirlerini kışkırtıcılıkla suçluyordu. Gürcistan, Güney Osetya'nın başkenti Tshinvali'ye saldırı başlatmadan birkaç saat önce ateşkes çağrısında bulunan Batı yanlısı Gürcistan Cumhurbaşkanı Mihail Saakaşvili, Güney Osetya başkentine saldırılarının ayrılıkçı Oset güçlerin ateşkesi bozması nedeniyle başladığını söyledi. Saakaşvili, ayrıca saldırılarının, Rusya'nın ayrılıkçı Osetler'e destek için askeri birlik göndermesine bir yanıt olduğunu söyledi.

Rusya ve Osetler ise Saakaşvili'yi ''döneklikle'' suçladı ve Rus birliklerinin Osetya'ya Gürcistan saldırısı nedeniyle girdiğini savundu.

GÜRCİSTAN'IN STRATEJİSİ NE?

Gürcistan'ın küçük ordusunun, savaş alanında Rusya'nın kendi ordusundan kat kat üstün ordusunu yenebileceğini düşünmüş olamaz. Eğer Gürcistan'ın bir stratejisi varsa, bu stratejinin Rusya'nın büyük ve sert bir saldırı başlatarak uluslararası kamuoyunun tepkisini çekmeyi göze alamayacağı varsayımına dayanıyor olması gerekir. Ya da Gürcistan böyle bir karşı saldırıyı kışkırtmış olmalı. Rusya'nın büyük saldırısı, NATO'ya girmek isteyen Gürcistan'a, çatışmayı Rusya'nın yalnızca Gürcistan'a karşı değil, diğer Avrupa ülkelerine karşı da bir tehdit olarak göstermesine izin verdi.

RUSYA'NIN STRATEJİSİ NE?

Rusya'nın askeri stratejisi, savaşa ezici bir asker ve zırhlı gücü sokmak. Siyasal olarak ise, bu hareketini vatandaşlarını ve daha önceden Güney Osetya ve Abhazya'da konuşlanmış bulunan Rus barış gücü birliklerini korumak için gerekli olarak sunuyor. İki ayrılıkçı bölgedeki insanların çoğuna Rus vatandaşlığı verilmişti. Rusya'nın iki ayrılıkçı bölge dışında başka Gürcü topraklarını sürekli olarak işgal etmek isteyip istemediği bilinmiyor. Böyle bir hareket, Rusya'nın uluslararası alanda kınanmasına yol açar ama Rusya şimdiye dek Batı'nın eleştirilerini ve uluslararası planda yapılan ateşkes çağrılarını kızgın bir biçimde reddetti.

BM VE BATI'NIN TUTUMU NE?

ABD Başkanı George W. Bush ve Batılı müttefikleri, defalarca her iki tarafa da ateşkes çağrısında bulundu ama Rusya'ya karşı kullanacakları sonuç alıcı fazla olanakları yok görünüyor.

MEVCUT KRİZDEN ÖNCE RUS ASKERLERİ GÜNEY OSETYA'DA DEĞİL MİYDİ?

Güney Osetya'daki ayrılıkçı savaşı sona erdiren 1992'deki anlaşmada, Güney Osetya'da Rusya, Gürcistan, Rusya'ya bağlı Kuzey Osetya bölgesi ve Güney Osetya askerlerinin barış gücü olarak görev yapmasına izin verilmişti. Gürcistan, Rus barış gücü birliğinin ayrılıkçı Güney Osetya'yı desteklediğini ileri sürüyordu. Gürcistan ayrıca, bölgenin nihai statüsünü belirlemek için çalışacak dörtlü ''ortak kontrol komisyonunun'' Gürcistan'a karşı tutum takındığını savundu.

AYRILIKÇI BÖLGELER NE İSTİYOR?

Güney Osetya ve Abhazya, asıl olarak Gürcistan'dan ayrılmak istiyor. Güney Osetyalı ayrılıkçıların, Kuzey Osetyalı soydaşlarının da egemenliği altında olduğu Rusya ile birleşmekten yana olduğu görülüyor. Abhazlar ise daha çok bağımsızlıktan yana.

GÜRCÜLER KİMLERDİR?

Gürcüler, çoğu hala kendi kültürel geleneklerini sürdüren ama ortak noktaları Gürcüce konuşmak olan bir dizi kabilenin soyundan geliyor. Gürcüce, kendine özgü bir alfabe kullanan oldukça zor bir dil. Oset dilinin Gürcüce ile ilgisi yok. Abhazlar ise kimi zaman Gürcüler'in uzak akrabaları olarak tanımlanıyor. Gürcistan'ın büyük çoğunluğu Ortodoks Hristiyan ama ülkede Müslümanlar ve Yahudiler de yaşıyor. Gürcüler, sık sık şarabı kendilerinin icat ettiğini ileri sürüyor. Gürcü kültürünün merkezi figürlerinden biri olan şarap, tercihen ayrıntılı bir ''şerefe'' konuşması yapılmadan içilmemesi gereken kutsal bir içki.

OSETLER KİMLERDİR?

Osetler, Rusya, Gürcistan ve Türkiye'de yaşayan bir etnik grup. 700 bin kadar Osetin çoğunluğu kuzey Osetya olmak üzere 500 bin kadarı Rusya'da yaşıyor. 60-70 bin Oset ise Güney Osetya'da bulunuyor. Dünyanın en tanınmış Oseti, ünlü orkestra şefi Valery Gergiev.

GÜRCİSTAN'A NİÇİN ''GÜRCİSTAN'' DENİYOR

Aslında ülkenin Gürcüce adı ''Sakartvelo.'' Batılılar yüzlerce yıl önce, ülkenin koruyucu azizi Hristiyan azizlerinden Aziz George olduğu için, ülkeye Georgia (Gürcistan) demeye başladılar.

aa

Bu haber 1,235 defa okundu.