Türkiye’nin ‘derin’ stratejisi

15 Ağustos 2008 14:03 tsi
Türkiye Kafkaslarda ilginç bir projenin adımını atıyor. Erdoğan bölgeye barış getirecek bir paktın yapı taşlarını döşüyor. Ancak ortada bir soru var: Türkiye’nin zihninin arkasında aslında ne var? Bu soruyu yanıtlamak iyibilgi’nin işi… <

Rusya Gürcistan’a saldırdığında Türkiye’de en çok merak edilen noktalardan birisi Ankara’nın bu savaşa nasıl tepki vereceğiydi. Çünkü Türkiye’nin ilişki içinde bulunduğu iki stratejik ülke karşı karşıya gelmişti ve Türk dış politikasının mimarlarının bu sürece nasıl müdahil olacağı, taraf olup olmayacağı önemli bir soru işaretiydi. Çünkü Türkiye çatışmanın taraflarından Rusya’nın en önemli ticari ortaklarından birisi. İki ülke arasındaki ticaret yıllık 28 milyar dolar civarında. Gürcistan ise Türkiye’nin çok özlediği enerji koridoru olma çabasının gerçekleşmesi için en kritik ülke. Ankara Gürcistan’ın istikrarını çok önemsiyor. Bu istikrarın sağlanması için askeri ve maddi yardımları esirgemiyor.

Ancak sözkonusu iki ülkenin silahlı çatışmaya girmesi Türkiye’nin hesaplarını bozdu. İşte bu yüzden Erdoğan’ın Kafkas istikrar paktı önem kazandı ve Başbakan aldığı ani bir kararla Moskova’ya, Ardından Gürcistan’a gitti. Muhataplarına paktın detaylarını aktaran Erdoğan şimdilik her iki ülkeden de yeşil ışık almış görünüyor. Erdoğan’ın önümüzdeki hafta pakta katılması beklenen Azerbaycan’a gitmesi bekleniyor.

Pakt tam olarak ne içeriyor?

Peki, Kafkas istikrar paktında neler var? İyibilgi’nin ulaştığı bilgilere göre paktın esasını bölgede barışı güçlendirecek uzun vadeli ekonomik bütünleşme politikası oluşturuyor. Türkiye ‘komşularla sıfır sorun’ politikasını Kafkaslarda da devreye sokarak ekonomik olarak ülkeleri birbirine eklemlemeye, böylece aralarındaki sorunların silahla çözülmesini engellemeye çalışıyor. Erdoğan hükümeti Suriye’de uyguladığı politikayı Kafkaslara aktarıyor. Dışticaretten sorumlu Devlet Bakanı Kürşat Tüzmen’in ‘bir ülkeyle ticaretiniz 5 milyar doları aşmışsa onunla sorununuz kalmaz’ sözleri hala akıllarda.

Kafkaslar neden önemli?

Kafkaslar Türkiye için çok önemli. Çünkü Türk dış politikasının en somut uluslar arası başarı hikayesi. Ankara’nın amacı elbette öncelikle barış. Bölgesinde istikrar arıyor. Ancak bir adım daha ileriye gidersek Ankara’nın Kafkaslarda edindiği kazanımları kaybetmeme çabasında olduğu da söylenebilir. Çünkü Kafkaslarda Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan arasında oluşan ekonomik ve siyasi havuz, Türk dış politikasının son yıllarda başarıyla sonuca ulaştırdığı en önemli projelerdendi. Rusya’nın Gürcistan’a müdahalesi ve Gürcistan’ın toprak bütünlüğünün tehlikeye girmesi bu projenin geleceği ile ilgili soru işaretleri doğurmaya başladı. Tam da Ermenistan’ın da Türkiye-Azerbaycan ve Gürcistan arasında oluşturulan istikrar ve ekonomi havuzuna katılacağı şu günlerde. İşte Türkiye, Kafkas paktıyla bu kazanımını korumaya, bölgenin istikrardan uzaklaşmamasına gayret ediyor.

Ermenistan nasıl katılacak?

Elbette bu pakta Gürcistan, Rusya ve Azerbaycan ile birlikte Ermenistan’ın da katılması ön görülüyor. Ancak Ermenistan ile nasıl ilişki kurulacağı, önümüzdeki hafta Azerbaycan’a gidecek olan Erdoğan’ın Ermenistan’ı pakta nasıl davet edeceği soru işareti. Bu sorunun nasıl ortadan kalkacağını görmek için Cumhurbaşkanı Gül’ün Eylül ayı başında Ermenistan-Türkiye maçını izlemek için Erivan’a gidip gitmeyeceğini beklemek gerekiyor. Ermenistan’ın vize işlemlerinde uyguladığı prosedürleri sadece Türkiye vatandaşları için kolaylaştırması Erivan-Ankara ilişkilerinde yumuşamanın işareti olarak yorumlanırken Gül’ün ziyaretinin gerçekleşmesi halinde Erivan’a da paktın detaylarını aktaracak ortamın oluşacağı söylenebilir.

iyibilgi.com

Bu haber 3,856 defa okundu.