Petrol piyasası birkaç spekülatörün elinde

21 Ağustos 2008 16:40 tsi
Petrol fiyatlarındaki aşırı yükselişin ardından, fiyatlardaki oynaklıkta spekülatörlerin rolünü belirlemek amacıyla piyasalara yönelik geniş çaplı tahkikat başlatan ABD Vadeli Emtia Piyasaları Komisyonu (CFTC), araştırmaların sonunda hayret verici sonuçla

Yapılan incelemede, petrol arzının güvenliği ve diğer siyasi nedenlerle yükseldiği sanılan petrol fiyatlarının, aslında piyasanın neredeyse bütününe hükmeden birkaç spekülatörün elinde şekillendiği belirlendi.

Konuyu sayfalarına taşıyan Washington Post gazetesi, İsviçreli enerji şirketi Vitol'ün, tahkikat sırasında petrol piyasasında şimdiye kadar farkedilmeyen 'büyük bir etkinliği olduğunun anlaşıldığına işaret etti.

Federal düzenleyici kurumların, Vitol'ü, işlerini yürütmek için petrole ihtiyaç duyan firmalara yakıt tedarik eden bir şirket olarak sınıfladıklarını belirten Times, ancak geçen ay Vitol'ün defterlerinde yapılan inceleme sonucunda, şirketin fiziki olarak yakıt teslimatı yapmaktan çok, piyasalarda kâr amaçlı yatırımlarla meşgul olduğunun anlaşıldığını kaydetti.

Uzmanları daha da şaşırtan bilgi ise, Vitol'ün emtia piyasalarındaki portföyünün devasa boyutu. Öyle ki Haziran ayında bir ara, New York Ticaret Borsası'nda yapılan bütün petrol sözleşmelerinin yüzde 11'i şirket tarafından gerçekleştirildi.

Araştırmalarını derinleştiren CFTC yetkilileri, piyasalardaki hareketlerin çok büyük bir bölümünün, Vitol benzeri birkaç spekülatörden kaynaklandığını belirledi.

CFTC verileri, kendileri veya müşterileri adına piyasada yatırımlar yapan finas kurumlarının, NYMEX'teki petrol sözleşmelerindeki payının yüzde 81 olduğunu gösteriyor. Bu rakamın, kurum tarafından daha önce dile getirilen rakamın çok üzerinde olduğu ifade ediliyor.

Elde edilen bilgiler, petrol fiyatlarındaki aşırı hareketlilikte spekülatörlerün payı olduğunu düşünen çevreleri de haklı çıkarıyor. Cumhuriyetçi Parti'den John D. Dingell, "Enerji piyasasındaki vadeli işlemlerde spekülatörlerin, daha önce tahmin edilenden çok daha fazla rol oynadığı kanıtlandı" diye konuştu.

Washington Times, CFTC raporunda piyasadaki oyuncuların isimlerinin açıkça yazılmadığını, sadece ellerindeki varlıkların kaydedildiğini belirterek, Vitol isminin konu hakkında bilgisi olan iki sektör kaynağı tarafından doğrulandığını belirtti.

CFTC belgeleri, Vitol'ün petrol fiyatlarının rekor düzeylere çıktığı Haziran ayında en aktif oyuncular arasında olduğunu da gösteriyor. Sözgelimi 6 Haziran'da Vitol'ün sahip olduğu petrol sözleşmeleri, 57.7 milyon varile çıktı. Bu rakamın ABD'nin günlük tüketiminin üç katı olduğu belirtiliyor. Aynı gün petrol 11 dolar artarak 138.54 dolara çıkarken, 11 Haziran'da ise 147.27 dolara yükseldi.

Belgeler, Vitol'ün bu çapta alış pozisyonu için ne kadar para yatırdığını belirtmiyor ancak asgari 1 milyar dolar olabileceği kaydediliyor.

star/internet

Bu haber 496 defa okundu.