Rusya NATO ile ilişkilerini tümden kesiyor

26 Ağustos 2008 10:03 tsi
Rusya Devlet Başkanı Medvedev, ülkesinin NATO ile ilişkilerini tümden kesmeye hazır olduklarını açıkladı. ABD de Rusya ile ilişkilerini gözden geçirdiğini bildirdi.

Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev, ülkesinin Kuzey Atlantik Paktı NATO ile ilişkilerini tümden kesmeye hazır olduklarını açıkladı. Ria Novosti haber ajansına göre Medvedev ülkenin güneyindeki Sotchi’de Rusya’nın NATO’daki temsilcisi Dmitri Rogozin ile yaptığı görüşme sırasında, “Rusya ile bir işbirliği NATO’nun daha fazla çıkarınadır. Eğer bir işbirliği istemiyorlarsa, bunun bizim açımızdan hiçbir şekilde korkunç olmayacaktır” dedi.

Mayak radyosunun haberine göre, Güney Osetya sorunu üzerinden Rusya ve Gürcistan arasında yaşanan sorunlar yüzünden Rusya ve NATO ilişkilerinin kötüye gittiğini belirten Medvedev, “İkili ilişkilerin kötüye gitmesinin sorumlusu biz değiliz” dedi. Kendini dayatan kararları alacaklarını belirten Medvedev, “gerekirse tüm ilişkilerden kopuşa kadar” gidebileceğini kaydetti.

Açıklamasında, Rusya ve NATO arasındaki işbirliğinde NATO’nun Rusya’dan daha ısrarlı olduğunu kaydeden Medvedev, “NATO, Rusya ile olan ilişkilerini bitirmesi durumunda biz bundan hiç bir şekilde kötü yönde etkilenmeyiz. NATO’ya üye olan ülkeler, iki taraf arasındaki ilişkilerin sona ermesine yol açacak adımlardan kaçınmalıdırlar” diye konuştu.

Bugüne kadar NATO ile iyi ilişkiler geliştirmek için çabaladıklarını kaydeden Medvedev, "NATO çevremizde üsler kuruyor. Çevremizdeki ülkeleri ittifaka dahil ediyor. Bize de 'merak etmeyin her şey yolunda' diyor. Bize böyle hayal kurmayın. Son günlerdeki olayları biz kışkırtmadık." eleştirisi getirdi. Rogozin de görüşmede NATO'nun son dönemde çifte standart uyguladığını, ortaklık ilişkisi içinde bulunmadığını söyledi.

Medvedev tarafından bugün yapılan açıklamadan önce, 21 Ağustos tarihinde Rusya Genel Kurmay Başkanlığı tarafından NATO’ya gönderilen notada, Rusya ve NATO arasındaki askeri ilişkilerin askıya alındığı belirtilmişti. NATO’ya verilen notadan sonra Kremlin’den NATO ile olan ilişkiler hakkında herhangi bir açıklama yapılmamış, Rogozin’in Rusya’ya gelmesi beklenmişti.

Bazı siyaset uzmanları, ulusalcı hatta bazı çevreler tarafından ırkçı olarak tanımlanan Rogozin’in Rusya’nın daimi NATO temsilcisi olarak atanmasının, Rusya’nın NATO ile olan ilişkilerinde ayrı bir ton seçeceğinin işareti olduğunu öne sürüyorlar.

Rusların yarısı Batı'ya olumsuz bakıyor

Rusya'da yapılan bir kamuoyu yoklaması, halkın yaklaşık yarısının Batılı ülkeleri Rusya'nın çıkarlarına karşı gördüğünü ortaya koydu. Rusya'nın önde gelen araştırma şirketi VTsIOM tarafından Rusya-Gürcistan çatışmasından önce yapılan kamuoyu yoklamasına katılanların yüzde 47'si, ABD, Almanya, İngiltere ve Japonya gibi ülkelerin sorunlarını Rusya'nın aleyhine olacak şekilde çözmeye çalıştığına inanıyor.

Katılımcıların yüzde 37'si ise söz konusu ülkelerin suç ve terörizm gibi konularda mücadele için Rusya ile ortak çıkarlara sahip olduğu görüşünü taşıyor.

Rusların yüzde 44'ü Rusya'nın küresel konularda dengeyi sağlamak için Batılı ülkelerle aynı görüşü paylaşmayan ülkelerle daha yakın işbirliği içinde olmasını savunurken, yüzde 33'ü Rusya'nın Batı ile işbirliği yapması yönünde görüş bildirdi.

VTsIOM, anketin 12-13 Temmuzda Rusya genelindeki 140 noktada 1600 kişinin katılımıyla yapıldığını ve hata payının yüzde 3,4 oranında olabileceğini açıkladı.

ABD Rusya ile ilişkilerini gözden geçiriyor

ABD, Rusya'nın Gürcistan ile ateşkes anlaşmasına uymadığını, bu nedenle Moskova ile bütün ilişkilerini gözden geçirdiğini bildirdi. Beyaz Saray Sözcüsü Tony Fratto, "Rusya ile bütün ilişkilerimizi yeniden inceliyoruz. Rusya'nın ateşkes anlaşmasına riayet etmemesi söz konusu olamaz" dedi.

ABD Savunma Bakanlığı Sözcüsü de Rusya'nın, ateşkes anlaşmasına uyma sözünü yerine getirmediğini daha önce söylemişti. Rusya-Gürcistan barış anlaşmasında, özellikle Rus kuvvetlerinin, 7 Ağustos'ta patlak veren savaştan önceki konumlarına dönmeleri öngörülüyor.

Condolezza Rice yeniden İsrail'de

ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice'ın İsrail'le görüşmelerinin ana gündeminde, Suriye-Rusya görüşmeleri oluşturduğu kaydedildi. Rice, Suriye-Rusya ilişkilerinin boyutları konusunda öteden beri var olan endişelere dikkati çekerken, Rusya'nın Suriye'ye daha fazla çapta muhtemel silah satışlarının tüm bölgeyi endişelendirmesi gerektiğini ifade etti.

Rice, İsrail ve Suriye'nin Türkiye'nin ara buluculuğunda görüşmeler başlattıkları bir zamanda bu ilişkilerin akıllarda daha fazla soru yarattığını da söyledi. Rice, silahlanmanın zamanının da uygunsuz olduğunu vurguladı.

Yaptırım tehdidinden ABD zararlı çıkar

Kafkaslardaki savaş çeşitli yeni hamleler ve dolayısıyla yeni sonuçlar doğurdu. Özellikle ABD'li yöneticiler savaşı fırsat bilip Rusya'ya ambargo uygulanması ya da yeni yaptırımlar konmasını sağlamanın peşinde. Oysa böyle bir zıtlaşmada Ruzya'nın ABD'den daha az yara alacağına inanılıyor. Bu inancın sahipleri de ABD'li siyaset uzmanları.

ABD'de faaliyet gösteren Avrasya Araştırmalar Merkezi Genel Müdürü Angela Stent, " ABD’nin düşündüğü bazı yaptırımlar var. Dünya Ticaret Örgütü ve NATO gibi kuruluşları kullanarak ya da Soçi'deki olimpıyatları engelleyerek sonuç almaya çalışıyor. Fakat Rusya’nın buna cevabı daha ağır olur."

Herald Tribune'de ise benzer uyarılar yer alıyor. Gazete Rusya'nın cevabını sadece enerjiyle sınırlı olarak görmemek gerektiğini, işin başka boyutları olduğunu da kaydediyor. Gazetenin uzman gçrüşlerine dayandırarak verdiiği haberde teröre karşı işbirliğinden, uyuşturucu kaçakçılıgıyla mücadeleye kadar uzun bir liste var. Ayrıca iran, Surıye ve Hamas gibi başlıklarda da ABD'nin yalnız kalmasının sonuclarının ağır olacağı belirtiliyor. ABD'li uzmanlar Rusya'nın günden güne artan silah satışını da ayrı bir problem olarak görüyor.

Rusya-Batı çatışması derinleşiyor!

Rusya NATO ile askeri işbirliğini durdurduktan sonra bu kez Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) ile yapılan bazı anlaşmaları da durdurmayı öngörüyor. Bu açıklama Başbakan Vladimir Putin’den geldi. Bu arada Duma da Güney Osetya ve Ahbazya bağımsızlığının tanınmasını istedi.

Rusya NATO ile askeri işbirliğini geçtiğimiz günlerde durdurması ardından bu kez DTÖ ile bazı anlaşmaların askıya alınabileceği bildirildi. Rusya Başbakan Vladimir Putin’in yardımcısı Igor Chouvalov bir hükümet toplantısı sırasında yaptığı açıklamada, “DTÖ’ye üyelik için çalışma grubu çerçevesinde müzakereleri sürdürmeyi öneriyoruz” dedi. Chouvalov, “Ama ortakları mevcut durumda Rusya’nın çıkarlarına ters olan bazı anlaşmalardan çıkma gerekliliği konusunda bilgilendiriyoruz” şeklinde konuştu.

Rus haber ajanslarına göre Başbakan Putin de bu “mantıklı” bularak onayladı. Chouvalov konuşmasında özellikle ağaç ihracatındaki vergiler ve bazı gümrük tariflerine dikkat çekerken Putin de ziraat sektörüne işaret etti.

1 Eylül zirvesine kimler katılıyor?

Almanya ve Fransa, Rusya’nın kararını kınayan açıklamalar yapsalar da, Moskova ile diyaloğun sürdürülmesinden yana bir tutum izliyorlar.  Ancak, Avrupa Birliği, Rusya’ya yönelik tutum konusunda tek bir ses olamıyor. Avrupa Birliği, Kafkasya sorununda ortak bir tavır belirleyebilmek için, önümüzdeki hafta Pazartesi günü (1 Eylül) özel bir zirve yapacak. Bu zirvede Avrupa Birliği-Rusya ilişkilerinin yanı sıra, Gürcistan’a yapılan yardımların ele alınması bekleniyor. Başbakan Angela Merkel’in, İsveç, Estonya ve Litvanya’da yaptığı temaslar bu zirveye hazırlık niteliği taşıyor. Zira aralarında İsveç’in de bulunduğu Baltık ve Doğu Avrupa ülkeleri, Rusya’ya karşı sert bir tutum izlenmesi gerektiğini savunuyor.

Merkel’den Moskova yönetimine çağrı

Rusya ile diyaloğun devam etmesi için çaba gösteren Başbakan Angela Merkel, Alman ikinci televizyon kanalına yaptığı açıklamada, Moskova’nın verdiği sözleri tutması gerektiğini dile getirdi. Bu sözlerden biri de, birliklerini geri çekmesi: “Eğer böyle devam ederse, bu bir ihlaldir. Elbette, Rusya’nın verdiği sözleri tutmasını sağlamak için her yolu deneyeceğiz, görüşmelere devam edeceğiz, ama gerekirse kararlar alacağız. Bunun her iki tarafın da, Rusya’nın da, Avrupa Birliği’nin de yararına olduğuna inanıyorum. Ancak, inandırıcı da olması gerekiyor.”

Güney Osetya ve Ahbazlara bağımsızlık desteği

Bir yandan ABD savaş gemileri “insani yardım” adı altında Gürcistan’a ulaşırken, diğer yandan Güney Osetya ve Ahbazlar’ın bağımsızlık taleplerine Rusya cephesinden olumlu cevaplar geldi.

Rusya parlamentosu oy birliği ile Rus Devlet Başkanı Dmitri Medvedev’e Güney Osetya ve Ahbazya bağımsızlığını tanıması yönünde çağrı deklarasyonunu kabul etti. Bu karar olağanüstü bir oturumda alındı.

Parlamentonun üst organı Federasyon Konseyi Başkanı Sergey Mironov açılışta yaptığı konuşmada, “Rusya 15 yılı aşkın bir süre boyunca Gürcistan’ın toprak bütünlüğüne saygı duydu… Bugün, Gürcistan’ı Güney Osetya’ya karşı saldırısından sonra, ilişkiler artık eskisi gibi olmayacak” dedi. Mironov, Gürcistan’ın saldırısını “soykırım” olarak nitelendirdi.

Ahbazya yönetiminin başkanı Sergey Bagapch ise, “Ne Ahbazya ne de Güney Osetya artık asla Gürcistan ile aynı devlet altında yaşamayacak” dedi. Güney Osetya başkanı Edouard Kokoiti de, ülkesinin başkenti Tskhinvali’nin “Kafkasya’nın Stalingrad”ı haline geldiğini belirterek 1943’teki Stalingrad savaşını ima etti.

Parlamento alt kanadı Duma da bugün yerel saatle 12.00’de olağanüstü bir oturumda bir araya gelerek Güney Osetya ve Ahbazya bağımsızlıklarının tanınmasını istedi.  Duma’da hazır bulunan 447 milletvekili kabul ettikleri deklarasyonda Medvedev’e her iki cumhuriyetim bağımsızlığını tanımaya çağırdı.

Gürcistan: Bunun sonucu felaket olur

Gürcistan yapılan oylamayı eleştirerek Rusya’yı “Avrupa topraklarını zor kullanarak değiştirmekle” suçladı. Gürcistan Devlet Başkanı Mickehil Saakachvili bunun “felaketsel sonuçları” olacağını savundu.

Avrupa cephesinden de ilk tepkiler gelmeye başladı. İtalya Dışişleri Bakanı Franco Frattini Rusya’yı Ahbazya ve Güney Osetya konusunda ihtiyatlı olmaya çağırdı. Frattini, Moskova’ya ziyarette bulunacağını da açıklarken, henüz tarihin belirlenmediğini ifade etti. İtalya, Avrupa ülkelerinin Rusya’ya çok yüklenmesini de eleştirmişti. İtalya hükümeti Rusya ile daha geniş ilişkiler kurmak istiyor.

TİMETURK ve Ajanslar

Bu haber 282 defa okundu.