Güney Asya siyaseti kayanama noktasında

27 Ağustos 2008 15:42 tsi
Pakistan Devlet Başkanı Pervez Müşerref'in 18 Ağustos'taki istifasından sonra Güney Asya siyaseti ısındı. İşte bölgeden son gelişme ve detaylar

Gelişmeler, demokratik bir Pakistan ve Hindistan'ın, bölgede istikrarın anahtarı olacağını ortaya çıkardı. Uzmanlar Pakistan'ın, Hindistan ile olan ilişkilerinde yeni bir yol haritası çizebileceğini belirtiyor.
   
Mevcut İslamabad hükümetine 91 milletvekili ile destek veren eski başbakan Navaz Şerif de hükümetten istifa edince Pakistan'da belirsizlik havası hakim oldu. Ağır basan düşünce, Şerif'in 6 Eylül'deki devlet başkanlığı seçimine adaylığını koymak için istifa ettiği.

Müşerref'in istifasında en büyük etken, Pakistanlı liderin gitmesi konusunda parlamentonun desteğini alan Asif Ali Zerdari'nin ve ona arka çıkan Navaz Şerif'in ısrarlı tutumuydu. Suikasta kurban giden Benazir Butto'nun kocası Zerdari, gelecek yıllarda Pakistan siyasetinde çok görülecek simaların başında geliyor. 2001 yılında Müşerref'in kansız bir darbe ile devirdiği Navaz Şerif ise yeni siyasi yapıda başı çekmekte herkesten daha istekli.

Pakistan'ın en çok problem yaşadığı, bunun yanında ortak bir tarihi de paylaştığı Hindistan ise, İslamabad'daki gelişmeleri yakından izliyor. Şimdiye kadar sınır komşuları ile "güç kimde ise onunla diplomatik ilişki kurma politikası" izleyen Hindistan da, artık bölgede demokrasinin daha güçlü olmasından yana. Nepal, Myanmar ve Butan'daki gelişmeleri de yakından takip eden Yeni Delhi, özellikle Nepal'de Kral Gyanendra sonrası dönemde yeni hükümete birçok konuda rehberlik etmiş ve demokrasi tecrübesini paylaşmıştı.

Fakat Pakistan ile Hindistan ilişkileri her zaman alt kıtanın ana gündemini teşkil etti. Özellikle Keşmir bölgesindeki anlaşmazlık iki komşu ülkeyi 2 defa savaşa bir çok kez de çatışmaya sürükledi. Yıllardır iki ülkenin ayrı ayrı kontrolde tuttukları Keşmir bölgesindeki şiddet olayları bitmek tükenmek bilmedi. Bu saldırılarda 43 bin sivil hayatını kaybetti.

ZERDARİ VE ŞERİF, HİNDİSTAN İLE OLAN SORUNLARI ÇÖZEBİLİR

Pakistan siyasetinde önemli roller oynaması beklenen Zerdari ve Şerif, Hindistan'a hiç de yabancı isimler değil. Zerdari, ticari olarak Hindistan ile çok kolay dostluk kurabilecek kapasitede. Navaz Şerif için şu aşamada görünen ana muhalefet koltuğu. Hindistan için iki lider de sınır problemlerine Müşerref'ten daha pozitif yaklaşacak. Belki Keşmir probleminin tamamen çözümü için yeni bir umut ışığı doğacak.

Görünen senaryoya göre Asif Ali Zerdari'nin 6 Eylül'deki seçimlerde devlet başkanı olması, ya da ya da adayını seçtirmesine kesin gözüyle bakılıyor. Zerdari, Şerif ile anlaşıp Müşerref'in 1973 anayasasında yaptığı değişiklikleri iptal ettirmesi halinde, devlet başkanlığı Zülfikar Ali Butto zamanındaki gibi göstermelik bir makam olarak kalacak. Bu durumda Zerdari, mevcut Başbakan Yusuf Rıza Geylani'yi devlet başkanı yapıpı, kendisi de en etkin makam olan Başbakanlık koltuğuna oturabilir. İşte bu noktada eski Başbakan Navaz Şerif, iki makamında Pakistan Halk Partisi'nde olmasına itiraz ediyor. Pakistan Müslüman Ligi Partisi (PML) lideri Navaz Şerif, kendisinin Başbakan ya da en azından devlet başkanlığı koltuğuna geçmesi gerektiğini düşünüyor.

PAKİSTAN'DA ESKİ YARGIÇLARIN GERİ DÖNÜŞÜ SORUNU

Gündemin kaynadığı Pakistan siyasetindeki en önemli diğer madde ise, Müşerref'in görevden aldığı Pakistan Anayasa Mahkemesi Başkanı İftikhar Chaudry'nin tekrar göreve getirilip getirilmeyeceği.

Parlamentonun büyük bir kısmı buna olumlu bakarken, gerekli anayasal değişiklik için Zerdari'nin iki çekincesi var. Birincisi Müşerref tarafından atanan mevcut başkanın ve diğer hakimlerin işsiz kalmaları. İkinci sebep ise Chaudry - Zerdari çekişmesi. Zerdari'nin düşüncesine göre, kendisi anayasa değişikliğini öyle bir zamana denk getirmeli ki, Chaudry yeniden görevine gelmeli, ama kısa süre sonra da emekli olmalı. Çünkü Müşerref tarafından 2007'de görevden alınan Chaudry, Milli Mutabakat Düzeni (National Reconciliation Ordinance -NRO)'ya sıcak bakmayan bir anayasa mahkemesi başkanı. Chaudry, NRO'nun kaldırılması durumunda, Butto ve Zerdari ailelerinin ülkeyi terk etmelerine sebep olan yolsuzluk dosyalarını tekrar görüşmeye açmaya muktedir.

Chaudry'nin Müşerref ve ABD tarafından soğuk görülmesinin bir diğer sebebi de, sıkı yönetim ya da benzer durumlarda, istihbarat ve güvenlik birimlerinin istediği kişiyi istediği şekilde sorgulayıp, başka yere götürmesi fikrine karşı olması. Yeni Delhi hükümeti ve Chaudry'nin anlayışı bu noktada birleşiyor.

İslamabad'daki siyasi gelişmeler her geçen yeni bir boyut kazanırken, Hindistan, Pakistan'ın en önemli kurumunun ordu olduğunun bilincinde. Bu yüzden yeni dönemde Hindistan'ın Pakistan ordusu ile kurumsal ve daha güçlü ilişkiler kurması kaçınılmaz gözüküyor. İki nükleer güce sahip komşu ülkenin Müşerref sonrası dönemde demokratik birer ülke olarak daha sağlıklı ilişkiler içinde olması, bölgenin ve dünyanın selameti açısından çok önemli.

Müşerref sonrası kısa dönemde Pakistan'da her ne kadar siyasi bir kargaşa gözükse de, bunun uzun vadede demokratik yollarla çözülmeye çalışılacağı fikri ağır basıyor. Ülkenin önde gelen siyasileri Asif Ali Zerdari ve Navaz Şerif'in Pervez Müşerref'in kullandığı demokratik olmayan yetkileri devlet başkanlığı makamından almayı ve bütün yetkiyi millet meclisine vermeye çalışmaları, bunun bir göstergesi.

Cihan

Bu haber 229 defa okundu.