KKTC'de "Mülk" krizi

31 Temmuz 2015 15:05 tsi
Kıbrıs'ta yıllardır süren mülkiyet sorunu ile ilgili BM'nin yaptığı 74 yılı öncesi mülk hakkın tanındı açıklaması Kıbrıs'ta kaosa sebep oldu

BM’nin ‘Bireylerin 1974 öncesi mülk hakkı tanındı’ açıklaması ile birlikte Kıbrıs'ta Rumların 1974 öncesi mülkiyet haklarının tanınarak, mahkeme niteliğinde özel komisyon kurulması kararı, topraklarının yüzde 80’i eski Rum mülkü olan KKTC’de kaosa yol açtı.

Rumlar, KKTC’deki 30 bin dönümün tazminat ve takas yöntemiyle el değiştirmesini, 1 milyon 520 bin dönümün ise Rum sahiplerine iade edilmesini bekliyor. Bu durum günümüzdeki KKTC topraklarının yüzde 76’sının Rumlara iadesi anlamına geliyor. Muhalefet milletvekilleri, Rum ve Türklerin mülk konusunda karşı karşıya gelmesinin iç savaşa yol açacağı uyarısı yaparken, yabancılar da dahil Kuzey Kıbrıs’taki mülk sahipleri endişeye kapıldı.

MÜLKİYET KOMİSYONU KURULACAK

Mülkiyet krizi, hafta başında Türk ve Rum liderler Mustafa Akıncı ile Nikos Anastasiadis’in mülkiyet konusunu görüştükten sonra yapılan ortak açıklamayla başladı. BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs özel temsilcisi Espen Barth Eide, iki liderin yanında, “Liderler, 1974 öncesi bireylerin mülkiyet hakkını tanıdı. Çözümden sonra mahkeme niteliğinde mülkiyet komisyonu kurulacak” dedi.

İLK SÖZ HAKKI RUMLARIN

Rum medyasının anlaşmanın içeriğiyle ilgili art arda yayınlar yaparak, “Mülkiyetle ilgili ilk söz hakkı Rum mülk sahibinde olacak. Rumlar 1974 öncesi mülklerine dönecek” propagandasına başlaması, KKTC’de mülk sahibi Kıbrıslı Türk ve yabancılar arasında paniğe neden oldu. İlk söz hakkının Rumlarda olması, pratikte Rumların mülkiyetteki çözüm yöntemlerinden tazminat ve takas yerine mülklerinin iadesini tercih edeceği sonucunu doğurdu.


İÇ SAVAŞA DAVET

KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’nın müzakerelerdeki gizlilik esası nedeniyle sessiz kalması belirsizliği daha da artırdı ve konu kısa sürede KKTC’nin birinci gündem maddesi oldu. Muhalefet milletvekillerinden Mustafa Arabacıoğlu, Türk ve Rumların mahkeme özelliği taşıyacak mülkiyet komisyonu üzerinden karşı karşıya gelmesinin ve mülkiyetle ilgili ilk söz hakkının Rumlara bırakılmasının ‘iç savaşa’ neden olacağını ileri sürdü.

KAMUOYU BİLGİLENDİRİLSİN

Eski Maliye Bakanı ve Ulusal Birlik Partisi Genel Başkan adayı Ersin Tatar ise, parlamento ve toplumun karanlıkta kaldığını belirterek, Türkiye’nin garantörlüğü gibi kırmızı çizgiler ve mülkiyet konusunda Cumhurbaşkanı Akıncı’yı açıklama yapmaya çağırdı. Konu kısa sürede KKTC medyasının da birinci gündem maddesi oldu.

KKTC TOPRAKLARI KİMİN

3 bin 325 kilometrekare yüzölçümüne sahip KKTC’de toprakların yüzde 80’i 1974 öncesinde Rum mülküydü. KKTC’de özel mülkiyette kullanılan ölçü birimi İngiliz dönümü. Bu çerçevede KKTC toprakları 2 milyon 400 bin dönümden oluşuyor. Her bir dönüm ise, 1335 metrekare. 1974 öncesi tapu kayıtlarına göre, KKTC’deki mülkiyet durumu şöyle:

-- Rum mülkü: 1 milyon 550 bin dönüm
-- Türk mülkü: 380 bin dönüm.
-- Kamu alanı: 470 bin dönüm (Dağlar, yollar)
-- Güney Kıbrıs’ta kalan Türklerin mülkü: 450 bin dönüm

KRİZİN TEMELİNDE NE YATIYOR

Uluslararası hukuk ve Rumlar, KKTC’nin verdiği tapuları tanımıyor ancak, ‘mevcut kullanıcıların’ haklarını da reddetmiyor. ‘Bu hakların neler olacağı ve mevcut kullanıcı tanımına kimlerin gireceği’ soruları krizin temelini oluşturuyor.
-- Türk tarafı, ‘KKTC tapusunu kim elinde tutuyorsa, mevcut kullanıcı odur’ açıklaması yapıyor.
-- Rumlar ise, mevcut kullanıcı tanımını, ‘Hayatını idame ettirmek için Rum mülkünü elinde tutanlarla’ sınırlıyor. Rumlara göre, 15 bin dönüm hayatı idame ettirmek için kullanılan (bahçe tarla), 15 bin dönüm de üzerine yatırım yapılan (otel, apartman, villa) mülk bulunuyor. Rumlar, toplamda 30 bin dönüm Rum mülkünün tazminat ve takas yöntemiyle el değiştirmesini, 1 milyon 520 bin dönümün ise Rum sahiplerine iade edilmesini bekliyor. Bu durum günümüzdeki KKTC topraklarının yüzde 76’sının Rumların iadesi anlamına geliyor.

RUM MÜLKLERİ KİMLERE DAĞITILDI?

KKTC topraklarında ‘Mevcut kullanıcı kimlerden oluşuyor’ sorusunun cevabı, 1983 yılında kurulan cumhuriyette, 1 milyon 550 bin dönümlük Rum mülkünün dağıtım mekanizmasında gizli.
-- 1983 yılında kurulan KKTC 1 milyon 550 bin dönüm Rum mülkünün, 1 milyon 350 bin dönümünü farklı yöntemlerle bireysel tapu vererek dağıttı.
-- Rum mülkleri, Kıbrıslı Türklerin güneyde kalan mülklerine karşılık eşdeğer adı altında tapulandı. Bunun yanında geri kalan Rum mülklerinin tapusu da 1974’te mücahitlik yapan Kıbrıslı Türklere ve 1975’te Türkiye’den tarım işgücü için göç eden TC vatandaşlarına tahsis adı altında verildi.

Bu haber 717 defa okundu.